ΤΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΜΕΝΑ(;) ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΕΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥ (ΣΠΟΥΔΗ ΣΤΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΚΑΙ ΤΗΝ «ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ»)

Κατά τη διάρκεια της καθημερινής μας περιδιάβασης στο διαδίκτυο πέσαμε σ’ ένα σχόλιο που δημοσιεύτηκε στο blog SPORTS TRIUNFO το οποίο μας έδωσε την αφορμή που ψάχναμε για το κείμενο που ακολουθεί. Το θέμα που θα διαπραγματευτούμε σήμερα έχει (μόνο) δύο διαστάσεις. Από τη μιά αφορά τις ανθρώπινες σχέσεις και από την άλλη σχετίζεται με την δύναμη(;) του Τύπου (έντυπου και ηλεκτρονικού) αλλά και την άποψη που έχουμε γι’ αυτόν.

Εισαγωγικά μπορούμε να πούμε ότι αυτό που προκύπτει από το περιεχόμενο του σχόλιου (βλέπε εδώ) ο συντάκτης του είναι κάποιας ηλικίας, αφού οι αναφορές που κάνει για τα πρό δεκαετίας (2005) περιστατικά δείχνουν ότι τουλάχιστον τότε ήταν πνευματικά ώριμος και διέθετε κάποια (αρκετή κατά τη γνώμη μας) εμπειρία ήδη. 

Στο σχόλιο αυτό έχουμε την έκφραση ενός παράπονου (υποθέτουμε από τα γραφόμενα ότι είναι μάλλον δικαιολογημένο). Μιά πρώτη και επιφανειακή προσέγγιση θα ήταν να θεωρήσουμε ότι ο συντάκτης του μπορεί μεν να έχει δίκιο, αλλά δεν έχει κάποιο νόημα να διαμαρτύρεται «γιατί αυτά έχει η ζωή». 

Ωστόσο η προσέγγιση αυτή εμάς δεν μας κάνει και με την ευκαιρία που μας δίνεται θέτουμε το ακόλουθο γενικότερο ερώτημα στο οποίο και θα επιδιώξουμε να δώσουμε λύση:

Κάτω από ποιές προϋποθέσεις είναι «αναγκασμένοι» άνθρωποι όπως ο Δ. Μελισσανίδης και άλλοι οικονομικοί παράγοντες να συμβιβάζονται/συνεργάζονται με μερίδα του Τύπου για να κάνουν τη δουλειά τους; Έχουν αυτοί οι άνθρωποι ανάγκη τον Τύπο ή αυτός τους έχει ανάγκη; Ποιός έχει το πάνω χέρι στη σχέση αυτή; Πόση δύναμη διαθέτει ο Τύπος; Τους είναι πράγματι τόσο αναγκαίος ή απλά πάει μαζί (συνοδευτικά) με τις άλλες επιχειρήσεις τους;

Κατά τη γνώμη μας ο Τύπος δεν είναι τόσο δυνατός όσο θέλουν κάποιοι να νομίζουμε. Είναι σίγουρο ότι κάποιοι θέλουν να πιστεύεται ότι ο Τύπος έχει τη δύναμη να καταστρέφει ανθρώπους και εταιρείες (ακόμα και κυβερνήσεις) ή και να τους ανυψώνει αν το επιθυμεί, αλλά αυτό προβάλλεται έτσι μόνο και μόνο για να διευκολύνονται οι ιδιοκτήτες των Μέσων να κάνουν τις δουλειές τους. Διαφημίζεται η καταστρτεπτική δύναμη του Τύπου μόνο και μόνο για να μπορεί (σε όποιον τσιμπάει ή δεν θα ήθελε να δοκιμάσει στην πράξη την «δύναμη του Τύπου») να λειτουργεί ως «σύνδρομο αποτροπής» έναντι όποιου θα ήθελε να ξεπεράσει τα όρια που έχουν από καιρό τεθεί. Αν το δούμε από αυτή τη σκοπιά αποκτά νόημα η «επίθεση» του ΕΘΝΟΥΣ (ιδιοκτησίας Μπόμπολα) στον Δ. Μελισσανίδη (βλέπε εδώ).

Από την άλλη όμως θα ήταν αστείο να δεχτούμε ότι η αναδημοσίευση π.χ. στην «ΩΡΑ» κάποιων από τις αποκαλύψεις της «Δίκης» θα μπορούσε να κάνει μεγαλύτερη ζημιά σε αυτόν ο οποίος αναφέρεται ή περιγράφεται σ’ αυτές. Όπως επίσης δεν ισχύει και το ανάποδο, ότι δηλαδή η μη δημοσίευση κάνει καλό (βοηθά) αυτόν ο οποίος αναφέρεται ή περιγράφεται στις συγκεκριμένες αποκαλύψεις.  

Με τον τρόπο που λειτουργεί στο σύνολο του ο Τύπος, αλλά και ειδικότερα όσα Μέσα επιζούν εξαιτίας και μέσω των διαπλεκόμενων σχέσεων που τα ίδια επιδιώκουν να συνάψουν προσφέροντας (με το αζημίωτο) τις υπηρεσίες τους (ακόμη και χωρίς να τους ζητηθεί, τουλάχιστον στην αρχή) στην ουσία μεταφέρει τις παθογένειες του στο κοινωνικό σύνολο, αφού λειτουργεί παρασιτικά (εκβιαστικά στην ουσία) αποκαλύπτοντας κάθε φορά ότι θεωρεί πως συμφέρει τις γενικότερες επιδιώξεις κάθε Μέσου. Προφανώς ο αναγνώστης πρέπει να πιστεύει μόνο ότι του γράφει ή του λέει (δηλαδή ότι παραδέχεται πως ισχύει) το Μέσο που παραδοσιακά υσποστηρίζει τα «συμφέροντα» (όπως αυτό και μόνο τα εννοεί) της παράταξης ή της ομάδας μας. 

Είναι τραγικά αστείο να πιστεύει κάποιος στα σοβαρά ότι μιά εφημερίδα π.χ. η «ΩΡΑ» μπορεί στην πράξη ν’ ακυρώσει μεγαλεπήβολα σχέδια ή ν’ αποτελέσει τον προμαχώνα που θα προστατέψει αντίστοιχα τα συμφέροντα της Α.Ε.Κ. (όπως βέβαια είναι σε θέση να τ’ αντιλαμβάνονται κάθε φορά οι συντάκτες της). Τα σχέδια πραγματώνονται ή όχι ανάλογα με τις αντικειμενικές συνθήκες του οικονομικού περιβάλλοντος (οικονομικής συγκυρίας) στο οποίο αυτά πρέπει να πραγματοποιηθούν. Αρκετές φορές η δημοσιοποίηση τους μπορεί να ανατρέψει τον αρχικό σχεδιασμό (ν’ ανεβάσει το τίμημα μιάς συναλλαγής), αλλά δεν μπορεί από μόνη της να τα σταματήσει (ειδικά αν υπάρχουν τα λεφτά). Οι υποθέσεις που «βγήκαν στο φώς» και εξαιτίας της δημοσιότητας «μπλόκαραν» ή σταμάτησαν οριστικά (ακυρώθηκαν) ήταν αυτές που ήταν στα όρια της νομιμότητας και οι οποίες έτσι κι’ αλλιώς θ’ αντιμετώπιζαν αυτό το ενδεχόμενο (αργά ή γρήγορα). 

Συνεπώς στις περισσότερες περιπτώσεις η επίδραση που μπορεί να έχει ο Τύπος είναι αμελητέα, αφού αν το καλοσκεφτεί κανείς οι υποθέσεις αυτές βρίσκουν τον δρόμο τους πρός τη δημοσιότητα εξαιτίας της δραστηριότητας κάποιων που ενδιαφέρονται γι’ αυτές και τις παρακολουθούν στενά. Ο τύπος δηλαδή ασχολείται εξαιτίας της ενεργοποίησης κάποιων και όχι το αντίστροφο, άσχετα αν μετά την δημοσίευση και εξαιτίας της ενεργοποιούνται περισσότεροι. 

Ωστόσο το βασικότερο ζήτημα που τίθεται έμμεσα από το σχόλιο του SPORTS TRIUNFO είναι η διαπλοκή των δημοσιογράφων με αυτούς που ασκούν εξουσία (επιχειρηματίες, διοικήσεις). Επειδή μόνον σε έναν ιδεατό (ή ακόμη και σχιζοφρενικό κόσμο αν προτιμάτε) θα μπορούσε κάποιος δημοσιογράφος να τρωγοπίνει με κάποιον επιχειρηματία «εντελώς φιλικά», τέτοιου είδους «κοινωνικές σχέσεις» υποκρύπτουν την αποδοχή της «υποταγής» του ενός στον άλλο. Φυσικά δεν είναι πάντα δεδομένο ποιός υποτάσσεται σε ποιόν και είναι προφανές ότι ανάλογα με την περίοδο (ποιός έχει ανάγκη ποιόν) η σχέση ενδέχεται να υπόκειται σε τροποποιήσεις.

Καταλήγοντας θα σημειώναμε ότι ο Μελισσανίδης δεν έχει ανάγκη κανέναν στο χώρο του Τύπου, αν και το αντίθετο δεν ισχύει στην περίπτωση αυτή. Αυτό είναι δε προφανές από τις εκδουλεύσεις που του «πουλάνε» καθημερινά όλοι τους (δεν πιστεύουμε ούτε για μιά στιγμή πως ο ίδιος θα μπορούσε να «παραγγέλνει» τα όσα γρ΄φονται καθημερινά). Έτσι κι’ αλλιώς εξαιτίας των συμφερόντων τα οποία επηρεάζονται από την παρουσία του και την δρστηριότητα του πάντα θα υπάρχει κάποιος που θα τον «ψέλνει» είτε άμεσα (Κ. Καίσαρης) είτε έμμεσα («ΕΘΝΟΣ», Μπόμπολας). 

Στο επίπεδο όμως των προσωπικών σχέσεων επειδή κάποιες φορές «η ζωή τα φέρνει και απομακρυνόμαστε/χανόμαστε», εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει με «την πρώτη ευκαιρία» ν’ αποκαθιστούμε τις προσωπικές μας σχέσεις. Ειδικά αν αυτές θεμελιώθηκαν στην άνευ ανταλλάγματος προσφορά (ανιδιοτέλεια). Τότε ακόμα και μικρές συμβολικές κινήσεις (δεν εννοούμε τα δωράκια όπως π.χ. τα άπαντα της Φίνος Φίλμ) μπορούν να «σβήσουν» την όποια πικρία και να δώσουν νέα ζωή στην προϋπάρχουσα σχέση. 

Ελπίζουμε ότι αυτός ή αυτοί που η καθημερινότητα του είναι να διαβάζει τα όσα γράφονται θα μπορέσει να περάσει τα μήνυματα που περιέχονται σ’ αυτό μας το κείμενο στο επόμενο επίπεδο, γιατί δεν θεωρούμε πιθανό να μας διαβάζει ο ίδιος ο Μελισσανίδης (κάτι που θα ήταν και το καλύτερο για να μην παίζουμε το «χαλασμένο τηλέφωνο»).    

16 Σεπτέμβρη 2014.
παρατηρητήριο.

πηγή: aekwatch.gr