Αρχιτεκτονική, τέχνη και λαός (αναφορά, εν ολίγοις, στις αρχές του Μπαουχάουζ)

"Αναδημοσιεύσεις από τον Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας" http://www.kosmosnf.gr

Όσα ακολουθούν απόσπασμα είναι από μια παρουσίαση του βιβλίου του Ούλριχ Κόνραντς «Μανιφέστα και προγράμματα της Αρχιτεκτονικής του 20ου αιώνα» (Επίκουρος, Αθήνα 1977, Σελ. 175) και δημοσιεύθηκε στο «Διαβάζω» (τεύχος 11, Μάρτιος Απρίλιος 1978) με την υπογραφή Πέλλα Πλουμίδου-Κατσάρη:

«Στα 1919 η «Επιτροπή Εργασίας για την Τέχνη» κάτω από την διεύθυνση του Βάλτερ Γκρόπιους τοποθετεί στην πρώτη γραμμή το αξίωμα: «Τέχνη και λαός πρέπει να αποτελούν ενότητα. Η τέχνη δεν πρέπει να είναι πια απόλαυση των λίγων, αλλά ευτυχία και ζωή των μαζών. Συνένωση των τεχνών κάτω από τα φτερά μιας μεγάλης Αρχιτεκτονικής».

Η ανάληψη της διεύθυνσης των Τεχνικών Σχολών της Βαϊμάρης από τον Γκρόπιους είναι ταυτόχρονα και χρονολογία ίδρυσης του «Κρατικού Μπαουχάουζ». Στο ιδρυτικό μανιφέστο καθώς και στο πρόγραμμα που κυκλοφορεί, δημοσιεύει: «Τελικός σκοπός της εικαστικής δουλειάς είναι το κτίσμα. Αρχιτέκτονες, γλύπτες, ζωγράφοι, όλοι πρέπει να ξαναγίνουμε τεχνίτες. Ο καλλιτέχνης είναι η εξύψωση του τεχνίτη. Η χειρωνακτική βάση είναι απαραίτητη για κάθε καλλιτέχνη. Εκεί βρίσκεται η πηγή του δημιουργικού πνεύματος».

 
Το Μπαουχάουζ θέλει να εκπαιδεύσει  αρχιτέκτονες, γλύπτες, ζωγράφους, ανάλογα με τις ικανότητές τους, σε καλούς τεχνίτες ή σε ανεξάρτητους καλλιτέχνες. 

Γύρω από τον Γκρόπιους συγκεντρώθηκαν μια ομάδα καλλιτεχνών που κατόπιν, με την άνοδο του Ναζισμού στην χώρα και το κλείσιμο της σχολής, δημιούργησαν εκλεκτούς καλλιτεχνικούς πυρήνες στην Ευρώπη και στην Αμερική…

Στα 1926 οι βασικές αρχές του Μπαουχάουζ απέναντι στα χειροτεχνήματα και τα βιομηχανοποιημένα προϊόντα έχουν διαμορφωθεί στο ότι: «ένα αντικείμενο πρέπει να καθορίζεται από την ουσία του, δηλαδή πρέπει να εξυπηρετεί τέλεια τον σκοπό του, να εκπληρώνει πρακτικά την λειτουργία του και να είναι γερό, φτηνό και ωραίο».

Κώστας Π. Παντελόγλου