Οι αλλαγές σε Γυμνάσιο και Λύκειο Ενα ελιτίστικο σχολείο

Στα χέρια του υπουργού Παιδείας βρίσκεται από την 1η του Σεπτέμβρη το υπόμνημα της επιτροπής Λιάκου (βελτιωμένη πρόταση σε σχέση με ό,τι αρχικά είχε δει το φως της δημοσιότητας) για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και τον τρόπο εισαγωγής στα ΑΕΙ-ΤΕΙ.

Αν και ο Φίλης παρέπεμψε σε παλιότερες δηλώσεις του την υλοποίηση της πρότασης σε κάποιο αόριστο μέλλον, παρόλ' αυτά είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι ακριβώς προτείνεται στο υπόμνημα, γιατί έτσι αποκτούμε αίσθηση της στρατηγικής των συριζαίων σχετικά με το πόσοι και ποιοι μαθητές θα φοιτήσουν στο νέο Γυμνάσιο-Λύκειο (κοινωνικο-οικονομικό και μορφωτικό επίπεδο των μαθητών), με τα επιδιωκόμενα χαρακτηριστικά του νέου «απασχολήσιμου» και με το πώς θα υπάρξουν νέες εκσυγχρονισμένες στρόφιγγες που θα περιορίζουν τη ροή προς τα Πανεπιστήμια.


Eνα σχολείο για λίγους κι εκλεκτούς, στις απαιτήσεις του οποίου -ειδικά στο Λύκειο- μπορούν ν' αντεπεξέλθουν μαθητές προικισμένοι με ανώτερο μορφωτικό-κοινωνικο-οικονομικό μπαγκράουντ,  με ισχυρούς φραγμούς και διαφοροποιήσεις εντός του, ώστε τα παιδιά της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων να αποκαρδιώνονται και να κατευθύνονται απευθείας μετά την υποχρεωτική 12ετή πλέον εκπαίδευση (2 χρόνια Νηπιαγωγείο, 6 χρόνια Δημοτικό και 4 χρόνια Γυμνάσιο) στην εκ νέου φτιασιδωμένη Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, με μέγιστη προσδοκία (;) την απλήρωτη εργασία (μαθητεία λέγεται) στα καπιταλιστικά κάτεργα, ένα σχολείο (Λύκειο) συνδεδεμένο με ξεχωριστά πανεπιστημιακά τμήματα ή τμήματα ΤΕΙ, απολύτως υποταγμένο στην προσπάθεια εισαγωγής σε αυτά, είναι το σχολείο της πρότασης της επιτροπής Λιάκου.

Τετραετές Γυμνάσιο, διετές Λύκειο

Η πρόταση Λιάκου διατηρεί τους δυο τύπους Λυκείου, το Γενικό Λύκειο και το Επαγγελματικό.

Πάει περίπατο το όραμα για ένα Ενιαίο Λύκειο ολόπλευρης μόρφωσης, ακόμη και στα λόγια. Αντιθέτως, εντείνεται η προσπάθεια, όπως θα δούμε στη συνέχεια και από τους συριζαίους, να κατευθύνονται οι μη ευνοημένοι οικονομικά, πολιτιστικο-μορφωτικά, οι πολλοί δηλαδή, στη λεγόμενη τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση, ώστε να αποσυμφορηθεί η πίεση για σπουδές στα Πανεπιστήμια και να πληγεί σοβαρά η τάση της ελληνικής εργαζόμενης κοινωνίας για πανεπιστημιακή μόρφωση.

Η πρόταση λέει επί λέξει τα εξής: «Η προτεινόµενη αναδιοργάνωση της Μέσης Εκπαίδευσης για να είναι επιτυχής, ολοκληρωµένη και λειτουργική χρειάζεται να περιλαµβάνει και το Τεχνικό και Επαγγελµατικό Λύκειο. Τώρα 75% περίπου των παιδιών κατευθύνονται στο Γενικό Λύκειο και 25% περίπου στο Τεχνικό- Επαγγελµατικό. Στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες γίνεται ακριβώς το αντίστροφο. Στόχος θα πρέπει να είναι να βελτιωθεί αυτή η αναλογία. Οσο η επαγγελµατική εκπαίδευση είναι χαλαρή, τόσο λιγότερο ελκυστική θα είναι».

♦ Στο Γυμνάσιο

Η προσθήκη ενός επιπλέον έτους γίνεται για να ολοκληρωθεί η όσο το δυνατόν πληρέστερη οργάνωση του προφίλ του μελλοντικού απασχολήσιμου, αφού εδώ θα σταματάει η περίοδος των εγκύκλιων σπουδών για τα παιδιά των φτωχών στρωμάτων των εργαζόμενων.

Η πρόσβαση στο Λύκειο θα είναι γενικά αποτρεπτική, λόγω της αύξησης του βαθμού δυσκολίας του και της ελιτίστικης, καθαρά ταξικής φύσης του, αλλά και λόγω ενός επιπλέον «κόφτη» που θα μπει στην Τέταρτη τάξη του Γυμνασίου.

Ο «κόφτης» αυτός θα είναι εξετάσεις πανελλαδικού χαρακτήρα, αφού τα θέματα θα παίρνονται από Τράπεζα θεμάτων, αν και η επιτροπή Λιάκου προσπαθεί να μας παραπλανήσει υποβαθμίζοντας το ζήτημα («Θα πρέπει να είναι πάντως η κλίση και όχι η αξιολόγηση το µόνο κριτήριο που θα οδηγεί στο Επαγγελµατικό Λύκειο»): «Η πλέον δόκιµη λύση µοιάζει να είναι η οργάνωση της καταληκτικής τάξης του Γυµνασίου (Τετάρτη) µε χρήση τράπεζας θεµάτων, χωρίς πανελλαδικές τελικές εξετάσεις µεν, αλλά µε θέµατα που θα προκύπτουν από την τράπεζα».

Το επιχείρημα που επιστρατεύει η επιτροπή είναι ότι χωρίς εξετάσεις κινδυνεύει να υποβαθμιστεί το Λύκειο, αφού θα έχει τη δυνατότητα να το παρακολουθεί και η «πλέμπα».

Κοντολογίς, έχουμε θριαμβευτική επαναφορά της Τράπεζας θεμάτων, η κατάργηση της οποίας ήταν ένα από τα προεκλογικά ψέματα των συριζαίων για να κερδίσουν τις εκλογές. Τώρα, λοιπόν, βρίσκει δικαίωση η απόφαση Μπαλτά, μετά από τις παλινωδίες με τα διαφορετικά λεγόμενα του Κουράκη, ότι η Τράπεζα θεμάτων παραμένει ως «συμβουλευτικό» εργαλείο για μαθητές και εκπαιδευτικούς.

Ο εξεταστικός μαραθώνιος, που στο παρελθόν απέρριπταν μετά βδελυγμίας οι συριζαίοι, εξακολουθεί να είναι παρών καθόλη τη διάρκεια του τετραετούς Γυμνασίου: «Το Γυµνάσιο αποτελεί µεν τµήµα της Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης, αλλά αυτό δεν σηµαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχει διαδικασία αξιολόγησης σε κάθε τάξη. Η προαγωγή των µαθητών από τη µια τάξη στην άλλη θα γίνεται υπό προϋποθέσεις, συνεκτιµώντας τόσο την προφορική επίδοση των µαθητών κατά τη διάρκεια της χρονιάς όσο και γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις».

Θα υπάρχουν, όμως, και άλλα «φίλτρα» που θα διαχωρίζουν τους αμνούς από τα ερίφια στη συνέχεια, τους μαθητές δηλαδή που θα συνεχίσουν στο Γενικό ή Επαγγελματικό Λύκειο: «Παράλληλα θα θεσπιστεί ένα πλέγµα κριτηρίων για την επιλογή σε ένα από τα δύο Λύκεια. Στα κριτήρια θα συµπεριλαµβάνονται και τα αποτελέσµατα των γραπτών εξετάσεων στα µαθήµατα και η αξιολόγηση που έχει κάνει ο εκπαιδευτικός αλλά ακόµα και έκθεση περιγραφικής αξιολόγησης από κάποιους από τους εκπαιδευτικούς του σχολείου».

Τα νέα προγράμματα, αλλά και οι νέοι απαιτητικοί τρόποι αξιολόγησης των μαθητών απαιτούν επιμορφωμένους εκπαιδευτικούς, που θα παίξουν το ρόλο του Μέντορα του μαθητή. Αυτός θα αναλαμβάνει και το άχαρο -αλλά τόσο απαραίτητο για τη στρατηγική του υπουργείου Παιδείας και της κυβέρνησης- καθήκον να «βοηθήσει» τον μαθητή να αποκτήσει «αυτογνωσία», να καταλάβει δηλαδή μέχρι πού βαστούν τα κότσια του (κοινωνικο-οικονομικά-μορφωτικά) για να φοιτήσει στη συνέχεια στο Γενικό ή Επαγγελματικό Λύκειο ή ακόμη και στις ΕΠΑΣ διετούς διάρκειας (Επαγγελματικές Σχολές), που επανέρχονται.

Η κατεύθυνση είναι να μειωθούν τα μαθήματα στο Γυμνάσιο σε 9-10, ενώ προτείνεται να υπάρχουν «ελεύθερες ζώνες δράσης», δηλαδή προγράµµατα που αφορούν συλλογικές δράσεις και σχέδια δράσης (project).

Η επιτροπή προτείνει τα «ανοικτά» αναλυτικά προγράµµατα. Πέρα από τις σταθερές δηλαδή «κατευθυντήριες γραμμές», που θα υλοποιούν το «πλαίσιο αρχών», τις κεντρικές πολιτικές επιλογές του αστικού συστήματος για την εκπαίδευση, ο εκπαιδευτικός θα έχει τη δυνατότητα να «συμπληρώσει και να αναμορφώσει» το αναλυτικό πρόγραμμα  με «επιλογές σε τοπικό επίπεδο».

Πρόκειται για την πασοκικής έμπνευσης κατεύθυνση, οι «τοπικές κοινωνίες», δηλαδή οι δημαρχαίοι, οι επιχειρήσεις, οι σύλλογοι, οι ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, κ.λπ. να μπορούν να επηρεάζουν ένα μέρος του αναλυτικού προγράμματος με το αζημίωτο.

♦ Το Λύκειο 

θα είναι διετές. Σύμφωνα με την πρόταση της επιτροπής δύο θα είναι τα υποχρεωτικά μαθήματα για όλους τους μαθητές: η Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία και τα Αγγλικά.

Διαφοροποίηση εισάγεται όμως και μέσα στο Λύκειο, όχι άσχετη από το κοινωνικό status των παιδιών. Η διαφοροποίηση στο πρόγραμμα και ο διαχωρισμός των μαθητών γίνεται στη συνέχεια με τη δυνατότητα διαμόρφωσης του «ατομικού προγράμματος» του μαθητή. Κάθε μαθητής θα συμπληρώνει το πρόγραμμά του με επιλογή τεσσάρων ακόμα μαθημάτων, από 4 ομάδες (ένα από κάθε ομάδα): Μαθηματικά-Πληροφορική, Πειραματικές Επιστήμες, Ανθρωπιστικές/Κοινωνικές Επιστήμες, Πολιτισμός και Τέχνη.

Ο σχεδιασµός του «ατομικού προγράµµατος», όμως, δεν έχει να κάνει μόνο με τις ιδιαίτερες κλίσεις του μαθητή και τις αντοχές της «τσέπης» της οικογένειάς του, αλλά  θα γίνεται βάσει και του συγκεκριμένου πανεπιστημιακού τμήματος, στο οποίο επιθυμεί να συνεχίσει τις σπουδές του, αφού θα πρέπει «κατά την επιλογή µαθηµάτων στην Α’ και τη Β’ Λυκείου να λάβει υπόψη του ποια προαπαιτούµενα θέτει το τµήµα αυτό, προκειµένου να δεχτεί κάποιον ως φοιτητή του».

Μιλάμε, δηλαδή, για την απόλυτη υποταγή του Λυκείου στην επιλογή για τα Πανεπιστήμια, αλλά και για κάθετο και μεγάλο περιορισμό στις δυνατότητες επιλογής, όσον αφορά τα πανεπιστημιακά τμήματα ή τα τμήματα ΤΕΙ.

Οι μαθητές θα έχουν επίσης το δικαίωµα να αντικαταστήσουν το µάθηµα µιας οµάδας µε ένα δεύτερο µάθηµα µιας από τις άλλες τρεις οµάδες, έτσι ώστε να µπορούν να αντιµετωπίσουν τις πιθανές ειδικές απαιτήσεις, κάποιου πανεπιστηµιακού τµήµατος.

Ο διαχωρισμός των μαθητών συνεχίζεται με την καθιέρωση του δίπολου: βασικό επίπεδο μαθημάτων και υψηλό επίπεδο μαθημάτων.

Ολα τα μαθήματα θα προσφέρονται σε δύο επίπεδα: το βασικό και το υψηλό. Οι µαθητές θα µπορούν να παρακολουθήσουν µέχρι τρία µαθήµατα σε υψηλό επίπεδο για τα οποία το τελικό αποτέλεσµα θα πολλαπλασιάζεται µε συγκεκριµένο συντελεστή. Επίσης, τα πανεπιστηµιακά τµήµατα θα µπορούν να ορίσουν ως προαπαιτούµενο οι υποψήφιοι να έχουν παρακολουθήσει συγκεκριµένα µαθήµατα σε υψηλό επίπεδο. Με αυτόν τον τρόπο θα διαχωρίζονται αυτοί που θα κατευθύνονται σε σχολές υψηλού κύρους και κοινωνικού γοήτρου από τους άλλους που θα πηγαίνουν αναγκαστικά σε σχολές χαμηλής ζήτησης.

Τους μαθητές θα παρακολουθούν και θα κατευθύνουν «καθηγητές-σύμβουλοι», που θα έχουν παρακολουθήσει για το σκοπό αυτό ειδικά προγράμματα κατάρτισης.

Πέρα από την υποχρεωτική παρακολούθηση 6 μαθημάτων, ο μαθητής είναι υποχρεωμένος να συγγράψει μια ∆ιπλωµατική Εργασία (εκτεταμένο δοκίμιο), η οποία θα συνυπολογίζεται στον βαθµό του Εθνικού Απολυτήριου. Το µαθησιακό µέρος των µαθηµάτων συμπληρώνεται µε πρόγραµµα Φυσικής Αγωγής και με τη συµµετοχή σε προγράµµατα ∆ηµιουργικότητας, Εθελοντισµού και Κοινωνικής Προσφοράς (∆ΕΚΠ). Οι δύο αυτές δραστηριότητες δεν θα βαθµολογούνται, αλλά θα είναι προαπαιτούµενα για το Εθνικό Απολυτήριο.

Το εκτεταμένο δοκίμιο θα ολοκληρώνεται στη Β΄  Λυκείου. Θα αναφέρεται  σε θέμα επιλογής του μαθητή, που θα το επεξεργάζεται σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς με την καθοδήγηση και βοήθεια επιμορφωμένου καθηγητή του σχολείου.

Είναι κατανοητό ότι η απόδοση στο εκτεταμένο δοκίμιο είναι ευθέως ανάλογη της γενικότερης παιδείας του μαθητή, που έχει άμεση σχέση με το οικονομικό-μορφωτικό-πολιτιστικό υπόβαθρο της οικογένειάς του και με τη βοήθεια που αυτή μπορεί να του προσφέρει. Η βοήθεια και η επίβλεψη από τον καθηγητή δεν μπορεί να καλύψει το κενό εκεί που υπάρχει, ιδίως αν πάρουμε υπόψιν ότι οι σχολικές βιβλιοθήκες είναι είδος υπό εξαφάνιση ενώ και ο χειρισμός του προσφερόμενου υλικού από τον μαθητή δεν είναι άσχετος από τη γενικότερη προσωπικότητά του και τις ιδιαίτερες ικανότητές του.

Θέλοντας να προσδώσουν άρωμα σοσιαλισμού και διαμόρφωσης κοινωνικής συνείδησης οι συριζαίοι προτείνουν ως προϋπόθεση για την απόκτηση του Εθνικού Απολυτήριου τη συμμετοχή σε «πρόγραμμα εθελοντικής και κοινωνικής προσφοράς».

Σύμφωνα με την επιτροπή, «πρόκειται για ένα σύνολο εξωστρεφών δράσεων µε σκοπό να παρακινήσει τους µαθητές και µαθήτριες να ασχοληθούν µε δραστηριότητες συµβατές µε τα ενδιαφέροντά τους και να τους ευαισθητοποιήσει σχετικά µε µια σειρά από σηµαντικά κοινωνικά ζητήµατα. Το πρόγραµµα σε κάθε σχολείο θα το συντονίζει οµάδα εκπαιδευτικών, ενώ κάθε µαθητής θα διαµορφώνει το δικό του σε συνεργασία µε τους συντονιστές. Στις δράσεις του προγράµµατος µπορούν να περιλαµβάνονται συµµετοχές σε µαθητικούς διαγωνισµούς Ελληνικούς και διεθνείς, σε αθλητικούς αγώνες, σε αθλητικές και πολιτιστικές οµάδες του σχολείου, σε δράσεις κοινωνικής προσφοράς, οικολογικών παρεµβάσεων, στήριξης δοµών του τοπικού ∆ήµου κλπ».

Τα παραπάνω μόνο μειδιάματα προκαλούν, καθώς όλες οι κυβερνήσεις των μνημονίων έχουν ξεπατώσει κάθε κοινωνική δομή, έχουν αφήσει απλήρωτους τους εργαζόμενους σ' αυτές, αδιαφορούν για την προστασία του περιβάλλοντος και ασκούν μια άνευ προηγουμένου αντιδασική πολιτική, ενώ όλο το αστικό σύστημα και οι μηχανισμοί του καλλιεργούν με πάθος τον ατομισμό και τον έντονο ανταγωνισμό.

Η δομή του νέου Λυκείου θα φέρει νέο τσουνάμι συγχωνεύσεων τμημάτων, καθώς δεν θα είναι δυνατή η διδασκαλία των νέων γνωστικών αντικειμένων σε όλα τα Λύκεια της χώρας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα της μαθησιακής διαδικασίας και την ταλαιπωρία των μαθητών.

Η πρόταση της επιτροπής αναφέρει χαρακτηριστικά τα εξής:

«Τα µαθήµατα αυτά θα γίνει προσπάθεια να προσφέρονται όλα, αλλά επειδή αυτό δε θα µπορεί πάντοτε να γίνεται σε επίπεδο κάθε σχολικής µονάδας, θα διδάσκονται σε συγκεκριµένες χρονικές ζώνες σε κοντινά σχολεία και θα δίνεται η δυνατότητα στους µαθητές να τα παρακολουθούν σε κάποιο άλλο σχολείο, το οποίο θα ανήκει στην ίδια οµάδα σχολείων µε το δικό τους. Ειδική µέριµνα θα ληφθεί για αποµονωµένες περιοχές, όπου δεν υπάρχουν όµορα σχολεία. Εκεί, προκειµένου να µην στερηθούν οι µαθητές τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν όποια επιλογή θέλουν, θα εφαρµοστούν σύγχρονες διαδικασίες τηλε-εκπαίδευσης, µε διασύνδεση των σχολείων αυτών µε άλλα σχολεία και υποστήριξη των µαθητών τους µε κατάλληλες διαδικασίες».

Οι γνώσεις και δεξιότητες που προσφέρονται στο σχολείο δεν είναι αυτές που διαμορφώνουν τον «γενικό Ανθρωπο», που έχει έρθει σε επαφή με τη συσσωρευμένη γνώση και τον πολιτισμό της ανθρωπότητας, αλλά είναι οι γνώσεις και δεξιότητες που απαιτεί η καπιταλιστική αγορά εργασίας και το ευρωπαϊκό κεφάλαιο: «Τα µαθήµατα που θα διδάσκονται, αλλά και οι υπόλοιπες ακαδηµαϊκές δραστηριότητες στις οποίες θα συµµετέχουν οι µαθητές και οι µαθήτριες, συνδέονται όχι µόνο µε συγκεκριµένα γνωστικά αντικείµενα και µε ένα σώµα γνώσεων που καθορίζεται από τα αναλυτικά προγράµµατα, αλλά και µε ένα σύνολο δεξιοτήτων (competencies) τις οποίες και η Ευρωπαϊκή Ενωση θέτει ως στόχο για τους ακαδηµαϊκούς πολίτες».

Εθνικό Απολυτήριο

Για να αποκτηθεί το Εθνικό Απολυτήριο απαιτείται η συγγραφή διπλωµατικής εργασίας καθώς και η ολοκλήρωση του «προγράµµατος ∆ηµιουργικότητας, Εθελοντισµού και Κοινωνικής Προσφοράς».

Στην αξιολόγηση του µαθητή σηµαντικό ρόλο παίζει η επιλογή του να παρακολουθήσει κάποια µαθήµατα στο υψηλό επίπεδο, αφού ο τελικός βαθµός γι' αυτά θα πολλαπλασιάζεται επί κάποιο συντελεστή, αυξάνοντας µε τον τρόπο αυτό τον τελικό βαθµό του Τίτλου Αποφοίτησης.

Στο τέλος της Α’ Λυκείου οι µαθητές συµµετέχουν σε γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις. Τα θέµατα των εξετάσεων της Α’ Λυκείου θα ορίζονται κατά ένα µέρος από τους διδάσκοντες και κατά ένα µέρος θα αντλούνται από Τράπεζα Θεµάτων, ενώ ο βαθµός θα συµµετέχει ως στοιχείο του προφορικού βαθµού, ο οποίος θα συµµετέχει στη διαµόρφωση της τελικής επίδοσης σε κάθε µάθηµα.

Και στο τέλος της Β’ Λυκείου θα συµµετέχουν σε γραπτές εξετάσεις, µε τις οποίες ολοκληρώνονται οι δευτεροβάθµιες σπουδές τους και αποκτούν το σχετικό καταληκτικό τίτλο.

Η ύλη για τις τελικές εξετάσεις του Εθνικού Απολυτήριου είναι αυτή της τελευταίας τάξης του Λυκείου (Β’ ΤΑΞΗ), αλλά θεωρείται ότι ο µαθητής γνωρίζει και αυτά που διδάχτηκε κατά την προηγούµενη τάξη (Α’ ΤΑΞΗ).

Τα θέµατα, αρχικά τουλάχιστον και ως µεταβατική φάση, θα ορίζονται από µία κεντρική επιτροπή εξετάσεων για όλη την Ελλάδα, για να διασφαλιστεί το αδιάβλητο των αποτελεσµάτων. Στα επόµενα χρόνια θα είναι εφικτό να είναι διαφοροποιηµένα για κάθε σχολείο ή περιφέρεια, µε διασφάλιση του αδιάβλητου και της στάθµισής τους. Αυτό θα γίνεται µε χρήση κεντρικής Τράπεζας θεµάτων και αλγορίθµου για την παραγωγή των διαγωνισµάτων.

Στην τελική επίδοση του µαθήµατος θα συνυπολογίζονται όλες οι δραστηριότητες στις οποίες συµµετείχαν οι µαθητές κατά τη διάρκεια της διετούς φοίτησης στο Λύκειο.

Στο βαθµό του Εθνικού Απολυτήριου (και των δύο τύπων Λυκείου) προσµετράται µε σηµαντικό ποσοστό (της τάξης του 10-15%) η επίδοση στη διπλωµατική εργασία την οποία συγγράφουν οι µαθητές. Αυτή παρακολουθείται ενδοσχολικά από εκπαιδευτικούς του σχολείου, βαθµολογείται δε µε δύο βαθµούς, έναν από εκπαιδευτικό του σχολείου και έναν από εκπαιδευτικό άλλου σχολείου.

Το Εθνικό Απολυτήριο θα αντιστοιχεί σε συγκεκριµένο αριθµό Εκπαιδευτικών Ακαδηµαϊκών µονάδων στο Ευρωπαϊκό σύστηµα πιστοποίησης προσόντων.
Γι' αυτούς που δε θα αντέξουν τη δοκιμασία του Λυκείου προβλέπεται η χορήγηση ενός απλού «πιστοποιητικού σπουδών».
Η αρχική πρόταση της επιτροπής ήταν αυτό να μην έχει καμιά απολύτως αξία και οι κάτοχοί του να μην έχουν δικαίωμα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στη συνέχεια, όμως, οι συριζαίοι αναδιπλώθηκαν και προσπάθησαν να «γλυκάνουν» κάπως τα πράγματα.

Το Πιστοποιητικό Σπουδών (θα το παίρνουν οι απόφοιτοι των Λυκείων που δεν θα έχουν ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις που προβλέπει το Εθνικό Απολυτήριο, είτε διότι απέτυχαν σε κάποια µαθήµατα, είτε διότι δεν ολοκλήρωσαν την διπλωµατική τους εργασία κ.λπ.) θα πιστοποιεί τι ακριβώς έχει επιτύχει ο µαθητής και θα αντιστοιχεί σε ορισµένο αριθµό Ακαδηµαϊκών Πιστωτικών Μονάδων του Ευρωπαϊκού συστήµατος πιστοποίησης προσόντων. Με βάση το τι έχουν ολοκληρώσει, οι κάτοχοι του τίτλου θα µπορούν να διεκδικήσουν την εισαγωγή τους σε κάποιο τριτοβάθµιο ίδρυµα (σ.σ. που θα είναι στα αζήτητα), αρκεί να ικανοποιούν τις προϋποθέσεις που αυτό θέτει για τους πρωτοετείς φοιτητές του, ενώ θα µπορούν να φοιτήσουν και σε ιδρύµατα κατάρτισης και επαγγελµατικής εκπαίδευσης, σε επαγγελµατικά ινστιτούτα  κ.λπ.

Πρόσβαση στα Πανεπιστήμια

Ποιος θυμάται αλήθεια το προεκλογικό σλόγκαν της ελεύθερης πρόσβασης στα Πανεπιστήμια;

Τώρα, έχουμε προσγείωση στη σκληρή πραγματικότητα της αυστηρής επιλογής, του διαχωρισμού των απόφοιτων-κατόχων Εθνικού Απολυτήριου σε πατρίκιους και πληβείους, ανάλογα με τη δυνατότητα που έχουν να εισαχθούν σε περιζήτητες σχολές ή σε σχολές που είναι «στα αζήτητα» και της δικαιοδοσίας των ιδρυμάτων να επιλέγουν τους φοιτητές τους, βάζοντας πρόσθετα κριτήρια και διαδικασίες, αφού αυτοί -οι υποψήφιοι φοιτητές- έχουν κατορθώσει να περάσουν ήδη ανάμεσα από τις Συμπληγάδες του νέου Λυκείου.

Η πρόταση προβλέπει τα εξής: Τα τριτοβάθµια Ιδρύµατα θα προκηρύσσουν τις θέσεις για τους πρωτοετείς και για την επιλογή φοιτητών θα χρησιµοποιούν ποικίλα κριτήρια. Υποχρεωτικό θα είναι κατά 80% τουλάχιστον η µοριοδότηση των υποψηφίων να στηρίζεται στην πρόοδο των υποψήφιων προς την απόκτηση του Εθνικού Απολυτήριου. Το υπόλοιπο 20% θα µπορεί να συναποτελείται από την πριµοδότηση της επιλογής του υποψηφίου, της γλωσσοµάθειας ή άλλων στοιχείων. Φυσικά τα ποσοστά αυτά είναι ενδεικτικά και θα µπορούσαν να εξαρτώνται από τις αποφάσεις των ίδιων των πανεπιστηµίων. Λ.χ. σχολές υψηλής ζήτησης µπορούν να µοριοδοτούν κατά 99% το περιεχόµενο του Εθνικού Απολυτήριου, ενώ περιφερειακά πανεπιστήµια και σχολές χαµηλής ζήτησης να επιδιώκουν ενίσχυση της πριµοδότησης της επιλογής...

Τέλος, το κάθε τµήµα θα ορίζει αν απαιτείται οι υποψήφιοι να έχουν παρακολουθήσει κάποια µαθήµατα σε υψηλό επίπεδο, αν απαιτείται ένας ελάχιστος βαθµός σε κάποιο µάθηµα ή ακόµα και συνολικά στο Εθνικό Απολυτήριο. Ολες αυτές οι αποφάσεις θα τελούν υπό την έγκριση της διοίκησης του Πανεπιστηµίου και της όποιας αρχής προβλέπεται κατά νόµο να εποπτεύει τα Πανεπιστήµια.

Τεχνικό και Επαγγελματικό Λύκειο

Και αυτή η «μεταρρύθμιση» πασχίζει να ρετουσάρει τη στραπατσαρισμένη εικόνα της τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης, προκειμένου να διοχετεύσει μεγάλο ποσοστό της ροής των μαθητών σε αυτή, ανακόπτοντας την ιστορικά διαμορφωμένη τάση της νεολαίας της ελληνικής εργαζόμενης κοινωνίας προς τα Πανεπιστήμια (ο Γεώργιος Παπανδρέου μιλούσε για τον «στρατό της ανατροπής»). Η επιτροπή φέρνει ως παράδειγμα τις χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού, όπου το επίπεδο ανάπτυξης δικαιολογεί τις κλίμακες στελεχών [«να αλλάξουµε ριζικά την αναλογία των µαθητών που επιλέγουν το Γενικό Λύκειο και των µαθητών που επιλέγουν τα ΕΠΑΛ. Στην Ευρώπη αυτή η σχέση είναι περίπου 3 προς 7, ενώ στην Ελλάδα είναι (αν συνυπολογίσουµε και τη σχολική εγκατάλειψη η οποία είναι πολύ µεγαλύτερη στα ΕΠΑΛ σε σχέση µε τα ΓΕΛ), της τάξης του 8 προς 2»], στην Ελλάδα, όμως, του μέσου επιπέδου καπιταλιστικής ανάπτυξης τέτοιοι διαχωρισμοί είναι αχρείαστοι. Τα ΕΠΑΛ-ΕΠΑΣ ή όπως αλλιώς αυτά ονομάστηκαν κατά τις διάφορες εκπαιδευτικές «μεταρρυθμίσεις», δεν είχαν άλλο λόγο ύπαρξης από αυτόν που αναφέρουμε εισαγωγικά.

Σύμφωνα με την πρόταση της επιτροπής:

Η αξιολόγηση στο ΕΠΑΛ θα ακολουθεί το ίδιο ακριβώς πλαίσιο µε το Γενικό Λύκειο. Η διαδικασία απόκτησης του Εθνικού Απολυτήριου θα είναι αντίστοιχη, ενώ θα υπάρχει και Πιστοποιητικό Σπουδών. Το Πτυχίο Ειδικότητας θα είναι αποτέλεσµα ενός τρίτου χρόνου σπουδών. Υπάρχει, βέβαια και η θεσμοθετημένη ήδη Μαθητεία (τέταρτο έτος ΕΠΑΛ), η απλήρωτη δηλαδή εργασία στα καπιταλιστικά κάτεργα.

Υπό μελέτη είναι πολλά θέµατα αξιολόγησης στα ΕΠΑΛ, όπως η χρήση εναλλακτικών µορφών αντί για τα γραπτά διαγωνίσµατα, η αντικατάσταση της διπλωµατικής από κάποιο άλλο project, η αξιολόγηση των εργαστηρίων και η σχέση της µε την αξιολόγηση της θεωρίας κ.λπ.

Αξιολόγηση εκπαιδευτικών

Η πρόταση της επιτροπής αφήνει να διαφανούν και τα κριτήρια της μελλοντικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.

Ετσι, π.χ.  θα ελέγχεται η ανταπόκριση των «καθηγητών-συμβούλων» στις απαιτήσεις του νέου Λυκείου: σύμβουλος στην επιλογή των μαθημάτων από τον μαθητή, βοηθός του στην εκπόνηση εργασιών, βοηθός, σύμβουλος και καθοδηγητής στο πρόγραμμα κοινωνικής προσφοράς. Η ανταπόκριση θα αξιολογείται με βάση φυσικά τις επιδόσεις των μαθητών σε όλες τις δραστηριότητες (μαθήματα, εκτεταμένο δοκίμιο, εργασίες, πρόγραμμα κοινωνικής προσφοράς). Η χαρακτηριστική πρόνοια της επιτροπής είναι  η εξής: «Οι εργασίες που έχει παρακολουθήσει ένας καθηγητής προσµετρούνται στα προσόντα του».

Η ταύτιση ή απόκλιση επίσης του προφορικού βαθμού από τις γραπτές επιδόσεις των μαθητών (ο βαθμός της προφορικής επίδοσης δε θα αποκλίνει περισσότερο από 3 µονάδες από τον τελικό γραπτό βαθμό, άρα θα ελέγχεται η «αντικειμενικότητά» του) θα είναι ένα από τα κριτήρια αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.

Γιούλα Γκεσούλη

ΚΟΝΤΡΑ: ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ 8 ΟΚΤΩΒΡΗ

πηγή: eksegersi.gr