Η ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΡΩΣΟΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ

ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ: ΞΕΠΑΓΩΝΟΥΝ TURKISH STREAM, ΠΥΡΗΝΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ AKKUYU

Η επίσκεψη Ερντογάν στη Ρωσία και οι συνομιλίες του με τον Πούτιν θα πρέπει να θεωρηθούν ιδιαίτερα επιτυχείς και από τις δύο πλευρές.

Ρωσία και Τουρκία πέτυχαν να αναθερμάνουν τις σχέσεις τους και να πραγματοποιήσουν μια ισχυρή επαναπροσέγγιση.

Φυσικά ο χρόνος θα δείξει την ανθεκτικότητα αυτής της αναθέρμανσης και επαναπροσέγγισης και το κατά πόσο θα έχει μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές, πράγμα για το οποίο ορισμένοι έχουν ζωηρά ερωτηματικά.

Οφείλουμε πάντως να διευκρινίσουμε κάτι που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό αλλά έχει τη σημασία του.

Αυτή η επαναπροσέγγιση Ρωσίας – Τουρκίας δεν ξεκίνησε μετά αλλά αρκετά πριν το πραξικόπημα στην Τουρκία.

 

Να σημειώσουμε ιδιαίτερα ότι οι δύο πλευρές, είχαν φτάσει πολύ κοντά σε μια συμφωνία για την επανενεργοποίηση του λεγόμενου Turkish Stream, τουλάχιστον για τον ένα αγωγό που αφορά την προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου στην Τουρκία, κάτι που θορύβησε δεόντως τις ΗΠΑ.

Μάλιστα, κάποιοι κύκλοι ισχυρίζονται ότι η εκκίνηση του πραξικοπήματος στην Τουρκία μπορεί να μην είναι εντελώς άσχετη με το προχωρημένο μιας τέτοιας συμφωνίας για τον Turkish Stream.

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ

Η εκ νέου προσέγγιση της Τουρκίας με την Ρωσία γίνεται σε μια περίοδο που οι σχέσεις του Ερντογάν με τη Δύση διανύουν συνολικά μια πολύ τεταμένη περίοδο.

Και αυτή η ένταση είχε ξεκινήσει πριν το πραξικόπημα και γνώρισε κυριολεκτικά έναν παροξυσμό μετά την αποτυχία του, ο οποίος συνεχίζεται αμείωτα και κλιμακώνεται.

Δεν γνωρίζουμε μέχρι πού θα φτάσουν οι τεταμένες σχέσεις ΕΕ – Ερντογάν και Ερντογάν – ΗΠΑ. Το βέβαιον είναι ότι διαμορφώνεται μια εντελώς νέα κατάσταση (έστω και πρόσκαιρα) στην περιοχή μας, η οποία είναι πολύ ρευστή και μπορεί να έχει απρόβλεπτη συνέχεια και μη ορατές ακόμα προεκτάσεις.

Το βέβαιον είναι ότι οι κινήσεις Ερντογάν και οι συνέπειές τους στο εσωτερικό της Τουρκίας και στην ευρύτερη περιοχή καταδεικνύουν ότι η Δύση έχει χάσει έδαφος και την παλιά της δύναμη να ελέγχει τις καταστάσεις και ειδικότερα ότι η αδύναμη ΕΕ είναι πολιτικά πολύ ευάλωτη και ανίκανη, ενώ οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν την παλαιότερη ισχύ και κυρίως την παλαιότερη πολιτική δραστικότητα και αποτελεσματική παρέμβαση.

Η ρωσοτουρκική προσέγγιση, αν υπήρχε ή αν υπάρξει βαθύτερη σύμπτωση των συμφερόντων των δύο πλευρών και ανάλογη αποφασιστικότητά τους, θα μπορούσε να καταστεί αφετηρία ριζικής αλλαγής του πολιτικού και γεωπολιτικού χάρτη της περιοχής σε βάρος των δυτικών συμφερόντων.

ΡΩΣΙΑ, ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ, ΙΡΑΝ!

Ας μην ξεχνάμε και ας συνυπολογίσουμε ότι με μια ευφυή κίνησή του ο Πρόεδρος Πούτιν, μια μέρα πριν τη συνάντησή του με τον Ερντογάν, στην Αγ. Πετρούπολη (Λένινγκραντ) είχε επίσημη συνάντηση στο Μπακού με τον Αζέρο Πρόεδρο Ilhan Aliyev και τον Ιρανό Πρόεδρο Hassan Rowhani, όπου και οι τρεις συνυπέγραψαν μια σημαντική κοινή διακήρυξη συνεργασίας.

Αν συνδυάσουμε αυτές τις συναντήσεις τόσο στην Αγ. Πετρούπολη, όσο και στο Μπακού και συνεκτιμήσουμε τα αποτελέσματά τους, τότε αντιλαμβανόμεθα, όπως υπογραμμίζουν κύκλοι στη Μόσχα, τους φόβους, ίσως και τον πανικό της Δύσης μπροστά στις δυνατότητες να διαμορφωθεί σταδιακά ένα νέο πολιτικό τοπίο, εκτός Δυτικής κηδεμονίας, που μπορεί να ξεκινάει από τα Βαλκάνια, θα εκτείνεται στην Κεντρική Ασία και θα φτάνει ως τη βαθιά Μέση Ανατολή και τον Περσικό Κόλπο.

Αν και είναι πολύ βεβιασμένο να φθάσουμε σε τέτοια προχωρημένα συμπεράσματα, μπορούμε να αντιληφθούμε πλήρως τις δύσκολες σκέψεις της Δύσης μπροστά σε ενδεχόμενες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή που θα χάσει πλήρως τον έλεγχό τους.

Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΙΝΗΤΗΡΙΟΣ ΔΥΝΑΜΗ

Η προσέγγιση της Τουρκίας με τη Ρωσία είναι αλήθεια ότι δεν αποτελείται μόνο από προθέσεις αλλά διαθέτει και ισχυρή οικονομική και υλική βάση: την ενέργεια. 

Ο Ερντογάν χαρακτήρισε στρατηγικής σημασίας για την Τουρκία τη συμφωνία με τη Ρωσία να κατασκευάσει η τελευταία στο Ακούγιου πυρηνικό σταθμό ηλεκτρικής ενέργειας, αν και πρέπει να σημειώσουμε ότι ο τελευταίος σε μια σεισμογενή περιοχή είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για μια πολύ ευρύτερη ζώνη. 

Στρατηγική σημασία, επίσης και για τις δύο πλευρές έχει η συμφωνία για τον Turkish Stream με ρωσικό φυσικό αέριο και ως προς τα δύο σκέλη του και ως προς αυτό που θα τροφοδοτεί από το Νοβοροσίσκ διαμέσου της Μαύρης Θάλασσας με ρωσικό φυσικό αέριο την Τουρκία και ως προς εκείνο που από την ίδια διαδρομή μέλλεται να κατευθύνεται προς την Ελλάδα και από κει στην Ευρώπη (αν και η κατασκευή του δεύτερου αυτού σκέλους του αγωγού έχει ακόμα ορισμένες αβεβαιότητες).

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ «ΠΡΟΔΟΣΙΑ»

Μείζον θέμα προκαλείται για την κυβέρνηση Τσίπρα μετά τις δυνατότητες που διαγράφονται να περάσει από την Ελλάδα ο αγωγός με ρωσικό φυσικό αέριο και με κατεύθυνση την Ευρώπη.

Κι αυτό γιατί η κυβέρνηση Τσίπρα, πειθήνια στους Αμερικάνους, έβαλε στο ψυγείο τη συμφωνία που πέτυχε με τη Ρωσία ο Παν. Λαφαζάνης για τον αγωγό στο ελληνικό έδαφος, συμφωνία που έδινε τη δυνατότητα στην ελληνική πλευρά, χωρίς να βάλει ούτε ένα ευρώ, να ελέγχει με τεράστια οφέλη το 50% του αγωγού και το άλλο 50% οι Ρώσοι.

Αφού η συμφωνία αυτή πάγωσε με ευθύνη της κυβέρνησης, παρενέβη η καιροφυλακτούσα ιταλική Edison και έκανε δική της συμφωνία με την Gazprom για τον ρωσικό αγωγό από το ελληνικό έδαφος, στον οποίο αυτή θα έχει κατά απαράδεκτο τρόπο το πάνω χέρι και η ελληνική πλευρά με τη ΔΕΠΑ, που πάει κι αυτή για πούλημα, θα είναι ο ευτελής κομπάρσος. Σκέτη προδοσία των ελληνικών συμφερόντων.

ΜΗΠΩΣ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΝΕΙ ΠΑΙΧΝΙΔΙ;

Είναι πάντως πολλοί και έγκυροι εκείνοι οι διεθνείς κύκλοι που θεωρούν ότι η Τουρκία ασφαλώς θέλει να βελτιώσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία αλλά ότι σε καμία περίπτωση δεν βλέπει σοβαρά το στρατηγικό βάθος αυτών των σχέσεων.

Οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν ότι η Τουρκία αξιοποιεί πρόσκαιρα τη Ρωσία και την ανάπτυξη των σχέσεων μαζί της, προκειμένου να ενισχύσει τους εκβιασμούς της προς τη Δύση και επομένως να αποσπάσει ιδιαίτερα και ειδικά οφέλη από την τελευταία, ακόμα και σε βάρος της Ελλάδας, ώστε να αναβαθμίσει τη θέση της στην περιοχή και στους δυτικούς σχεδιασμούς.

Η Τουρκία, επιμένουν οι ίδιοι κύκλοι, έχει μακροπρόθεσμα ειδικά συμφέροντα με τη Δύση, ενώ ιστορικά δεν εμπιστεύονται τη Ρωσία.

Η Άγκυρα θέλει να έχει καλές σχέσεις με τη Ρωσία αλλά όχι τόσο καλές ώστε να διαμορφώνουν μακροπρόθεσμα ειδικό άξονα.

Ο χρόνος φυσικά θα δείξει αν αυτές οι εκτιμήσεις έχουν βάση ή όχι.

Οφείλουμε, όμως, να πούμε ότι δεν είναι πάντα το πιο ασφαλές κριτήριο να κρίνουμε το μέλλον αποκλειστικά με τις εμπειρίες του παρελθόντος.

Ζούμε σε μια περιοχή, σε μια Ευρώπη και έναν κόσμο που αλλάζουν, μαζί με τους οικονομικούς και όχι μόνο συσχετισμούς τους.

ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΙ;

Η Ελλάδα σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να δει με «κόμπλεξ» ή πολύ χειρότερα με φόβο τη ρωσοτουρκική προσέγγιση.

Πολύ περισσότερο η Ελλάδα δεν πρέπει να δει την ρωσοτουρκική προσέγγιση ως ευκαιρία για να αγκιστρωθεί στη Δύση (ΗΠΑ – ΕΕ), ελπίζοντας, τάχα, σε πολλαπλά ανταλλάγματα και ειδικά στα ζητήματα των τουρκικών απαιτήσεων και του χρέους.

Αντίθετα η Ελλάδα χρειάζεται ακόμα περισσότερο, μετά την αναθέρμανση των ρωσοτουρκικών σχέσεων και ανεξάρτητα από την περαιτέρω εξέλιξή τους, μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική και μια ειδική στρατηγική σχέση με τη Ρωσία.

Ένας τέτοιος ανεξάρτητος και πολυδιάστατος προσανατολισμός των οικονομικών και εξωτερικών πολιτικών μας σχέσεων, αναγκαίος έτσι κι αλλιώς, θα ενδυνάμωνε τη θέση της χώρας μας στην περιοχή, θα ενίσχυε τους βαθμούς ανεξαρτησίας και ελευθερίας της και θα υποβοηθούσε σημαντικά στην αντιμετώπιση, χαλιναγώγηση και επίλυση των παράλογων τουρκικών απαιτήσεων στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και ειδικότερα του Δικαίου της Θάλασσας.

Η Ελλάδα πρέπει να δει τις ρωσοτουρκικές διεργασίες και γενικότερα τις εξελίξεις στην γείτονα όχι φοβικά αλλά ως ευκαιρία για να διαμορφωθεί μια νέα κατάσταση στην περιοχή λιγότερο πιεστική, με περισσότερη συνεργασία και τελικά απαλλαγμένη από τη δυτική ιμπεριαλιστική πολιτική και οικονομική κηδεμονία, όπως και από κάθε μορφής κηδεμονία.

ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ.

Ν.Ζ.

ΠΟΥΤΙΝ – ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΟΥΝ ΤΙΣ ΡΩΣΟ – ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Τουρκία και Ρωσία μπορούν να ξαναχτίσουν τους "πληγωμένους" δεσμούς τους και να έρθουν ακόμη πιο κοντά, δήλωσαν σήμερα οι πρόεδροι των δύο χωρών κατά την κρίσιμη συνάντησή τους, την πρώτη μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους πέρυσι.

Όπως δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος και οι δύο πλευρές θα ακολουθήσουν έναν πρόγραμμα για την αποκατάσταση των οικονομικών και εμπορικών σχέσεών τους, σημειώνοντας ότι προτεραιότητα και για τις δύο χώρες είναι οι σχέσεις τους να επιστρέψουν στα προ-κρίσης επίπεδα, ενώ χαρακτήρισε "εποικοδομητικές" τις συνομιλίες που είχαν. Απευθυνόμενος στον Τούρκο ομόλογό του Recep Tayyip Erdogan είπε "η επίσκεψή σας σήμερα, την οποία κάνατε παρά τις πραγματικά πολύπλοκη εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Τουρκία, δείχνει ότι θέλετε κάνετε επανεκκίνηση του διαλόγου μας και να αποκαταστήσετε τις σχέσεις μας".

"Εκτιμούμε ότι οι ρωσοτουρκικές σχέσεις θα γίνουν ακόμη πιο ισχυρές", είπε από τη δική του πλευρά ο Erdogan.

"Διήλθαμε μια πολύ δύσκολη περίοδο στις σχέσεις μας και επιθυμούμε, κι αισθανόμαστε ότι οι φίλοι μας επίσης το επιθυμούν, να την ξεπεράσουμε", ανέφερε ακόμη ο Putin τονίζοντας ότι η επαναπροσέγγιση Μόσχας-Άγκυρας δεν υπαγορεύεται μόνο από τον "πραγματισμό" αλλά και από τα "συμφέροντα των λαών" των δύο χωρών.

ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Ακόμη ο Erdogan δήλωσε ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να στηρίξει τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω του αγωγού Turkish Stream.

"Το έργο του Turkish Stream θα υλοποιηθεί. Θα κάνουμε τα απαραίτητα βήματα για να στηρίξουμε την προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω αυτού του αγωγού, από κοινού με τα εμπλεκόμενα υπουργεία και υπηρεσίες" δήλωσε, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων ΤASS.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε νωρίτερα στο TASS o Erdogan είχε δηλώσει ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να προχωρήσει στα απαραίτητα βήματα για την υλοποίηση του Turkish Stream.

Αναφερόμενος στο συγκεκριμένο έργο ο Putin ανέφερε πως η κατασκευή του τμήματος του αγωγού το οποίο προορίζεται να μεταφέρει φυσικό αέριο στην εσωτερική αγορά της Τουρκίας θα ξεκινήσει "το αμέσως προσεχές διάστημα", όμως υπογράμμισε ότι η κατασκευή του τμήματος του αγωγού για τον εφοδιασμό κρατών μελών της ΕΕ θα εξαρτηθεί και από τις διαθέσεις της τελευταίας.

Η κατασκευή του Turkish Stream είχε ανακοινωθεί δια στόματος Putin το Δεκέμβριο του 2014 στο πλαίσιο επίσκεψής του στην Τουρκία με σκοπό να αντικαταστήσει τον εγκαταλελειμμένο αγωγό South Stream που διέρχεται από τη Βουλγαρία, ωστόσο το έργο "πάγωσε" πέρυσι λόγω της διαμάχης που ξέσπασε μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας μετά την κατάρριψη ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους από την Τουρκία.

Ο Turkish Stream επρόκειτο να μεταφέρει φυσικό αέριο από τις ρωσικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας στην Τουρκία και εν συνεχεία στην Ελλάδα, με βάση την ελληνορωσική συμφωνία που είχαν οι υπογράψει οι Λαφαζάνης – Νόβακ στην Αγ. Πετρούπολη (Λένινγκραντ) και από κει στην Ευρώπη.

Οι πρόεδροι Τουρκίας και Ρωσίας αποφάσισαν επίσης σήμερα να προχωρήσουν την κατασκευή του πρώτου τουρκικού εργοστασίου πυρηνικής ενέργειας στο Ακούγιου. Η συμφωνία για την κατασκευή τεσσάρων αντιδραστήρων ισχύος 1.200 Μ και συνολικό κόστος του έργου στα 20 δισ. δολάρια είχε υπογραφεί τον Μάιο του 2010. Πριν την επιδείνωση των σχέσεων των δύο χωρών, ο πρώτος αντιδραστήρας σχεδιαζόταν να τεθεί σε λειτουργία το 2022.

ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Ακόμη ο Putin δήλωσε ότι η Ρωσία σκοπεύει να επαναφέρει τις πτήσεις τσάρτερ προς την Τουρκία, καθώς η Άγκυρα παρείχε εγγυήσεις ασφαλείας για τους Ρώσους τουρίστες.

"Το πιο σημαντικό σημείο είναι τα κοινά ενεργειακά μας έργα" δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος. "Πρέπει να κάνουμε ισχυρά πολιτικά βήματα προκειμένου να υλοποιήσουμε αυτά τα έργα. (...) Φυσικά θα χρειαστεί κάποιο χρονικό διάστημα για να επιστρέψουμε στα επίπεδα προ κρίσης σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού. Ωστόσο θα δώσουμε λύση στο ζήτημα της επαναφοράς των πτήσεων τσάρτερ στην Τουρκία στο εγγύς μέλλον. Επίσης θα επιτρέψουμε στις τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες να εισέλθουν στη Ρωσία".

Όπως τόνισε ο Erdogan, "θα ενισχύσουμε τους στενότερους δεσμούς στην αμυντική βιομηχανία μαζί με τη Ρωσία" και πρόσθεσε ότι οι δύο πλευρές να επιταχύνουν τις εργασίας για τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου επενδύσεων.

Η Τουρκία και η Ρωσία επαναφέρουν τον ετήσιο στόχο διμερών εμπορικών συναλλαγών ύψους 100 δισ. δολ., συμπλήρωσε ο Τούρκος πρόεδρος. Ακόμη δήλωσε ότι το ζήτημα της βίζας θα επιλυθεί επίσης, καθώς όπως είπε επηρεάζει την οικονομική συνεργασία.

Ο Putin ανέφερε ότι αναμένει πως θα είναι "δύσκολη" η προσπάθεια "αναζωογόνησης της οικονομικής συνεργασίας" με την Τουρκία, καθώς, μετά την πρόσφατη ραγδαία μείωση των διμερών εμπορικών συναλλαγών, η "τάση είναι πολύ αρνητική" και "έχουμε δύσκολο έργο να επιτελέσουμε". "Η διαδικασία έχει ήδη ξεκινήσει, αλλά θα χρειαστεί ένα κάποιο χρονικό διάστημα", προέβλεψε.

Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας Alexei Ulyukayev είπε ότι η ρωσική αγορά θα μπορούσε να ανοίξει για τουρκικά αγαθά και εισαγωγές έως το τέλος του έτους.

ΚΟΙΝΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Η ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ

Η Ρωσία και η Τουρκία έχουν έναν κοινό στόχο, τη διευθέτηση της κρίσης στη Συρία, και είναι εφικτή η επίλυση των διαφορών τους για τον τρόπο που θα γίνει αυτό, έκρινε ο πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Vladimir Putin.

Ακόμη επισήμανε ότι οι απόψεις της Μόσχας και της Άγκυρας συχνά δεν συμπίπτουν αλλά τα δύο μέρη συμφώνησαν να συνομιλήσουν και να αναζητήσουν λύσεις.

"Νομίζω ότι είναι εφικτό να ευθυγραμμιστούν οι απόψεις μας και οι προσεγγίσεις μας", είπε ο Putin στους δημοσιογράφους.

*Με πληροφορίες από TASS, Russia Today, Ηurriyet, ΑΠΕ-ΜΠΕ, Capital.gr. 

πηγή: iskra.gr