Ένα σχόλιο για τα ναυτιλιακά ομόλογα

Στ. Μαυρουδέας

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ την ίδια ώρα που φορτώνει νέα βάρη στις πλάτες των εργαζομένων και της μεγάλης πλειονότητας του ελληνικού λαού προσπαθεί να αποδείξει ότι είναι ο πιστότερος υπηρέτης των εφοπλιστών. Την ίδια ώρα που φορτώνει περικοπές και νέα φορολογικά βάρη στους πρώτους, όχι μόνο προστατεύει με νύχια και με δόντια την ασύδοτη φοροδιαφυγή των εφοπλιστών αλλά προσπαθεί να τους διευκολύνει στο να βρουν «φθηνό χρήμα» για τις ιδιωτικές δουλειές τους.


Η ναυτιλία αντιμετωπίζει προβλήματα από τους χαμηλούς ναύλους στην παγκ. ναυλαγορά (ιδιαίτερα στα χύδην φορτίου πλοία που έχει κυρίως το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο).

Εξαιτίας των χαμηλών ναύλων που οδήγησε στη χρεωκοπία αρκετές ξένες (π.χ. γερμανικές, Hanjin) αλλά και ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες, οι τράπεζες διεθνώς είναι διστακτικές στη χορήγηση δανειακών κεφαλαίων προς τη ναυτιλία.



Οι Έλληνες εφοπλιστές δεν φαίνεται στην πλειοψηφία τους να εμφανίζουν προβλήματα ρευστότητας καθώς έχουν συσσωρεύσει από το παρελθόν μεγάλα ίδια κεφάλαια και έχουν αγοράσει πάρα πολλά πλοία κοψοχρονιά από χρεωκοπημένες ξένες ναυτιλιακές. Επίσης οι «μεγάλοι» του κλάδου εξακολουθούν να μπορούν να δανείζονται με καλούς όρους στις διεθνείς χρηματαγορές. Ταυτόχρονα όμως αντιλαμβάνονται ότι μεσοπρόθεσμα αν δεν μπορέσουν να αντλήσουν ικανή ποσότητα δανειακών κεφαλαίων θα πρέπει να μειώσουν τον κύκλο των εργασιών τους τουλάχιστον σε ότι αφορά την ποντοπόρο ναυτιλία. Ιδιαίτερα οι μικρότερες ναυτιλιακές εταιρείες νιώθουν αυτή την απειλή εντονότερα.

Από αυτή την άποψη οποιαδήποτε πηγή φθηνών δανειακών κεφαλαίων είναι ευπρόσδεκτη για το εφοπλιστικό κεφάλαιο. Η πρόσφατη επιτυχία έκδοσης εταιρικών ομολόγων (Μυτιληναίος, Γερμανός) άνοιξε τις σχετικές ορέξεις.

Στην περίπτωση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς όμως η άντληση δανειακών κεφαλαίων είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο και αμφίβολης αποδοτικότητας εγχείρημα. Οι λόγοι γι’ αυτό είναι:

• Η δομική έλλειψη δανειακών κεφαλαίων στην ελληνική χρηματαγορά που έχουν δημιουργήσει η κρίση και τα μνημόνια
• Η ανάγκη για έγκριση από την τρόικα προκειμένου να χορηγηθούν πιστώσεις σε ικανή έκταση και ιδιαίτερα όταν πρόκειται να τις εγγυηθεί το ελληνικό δημόσιο.
• Γι’ αυτούς τους λόγους η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά δεν είναι ικανή να προσφέρει σημαντική μόχλευση. Επιπλέον είναι δύσκολο να λειτουργήσει το μοντέλο των τιτλοποιήσεων στην ελληνική πραγματικότητα.
• Τα ναυτιλιακά ομόλογα δεν έχουν καλή προϊστορία καθώς πολύ συχνά στο παρελθόν ναυτιλιακές εταιρείες πέτυχαν το «κούρεμα» τους.
• Είναι δύσκολη η αποτίμηση του ενεργητικού μίας ναυτιλιακής εταιρείας (λόγω του offshore δικαίου που τις καλύπτει) και συνεπώς ένας ομολογιούχος δεν μπορεί να ξέρει καλά τι εγγυήσεις έχει σε περίπτωση προβλημάτων.
• Οι ελληνικές τράπεζες (που πλέον έχουν περάσει σε μεγάλο βαθμό υπό ξένο έλεγχο) δεν καλοβλέπουν τα εταιρικά ομόλογα καθώς χάνουν σημαντικές καταθέσεις (μεγάλοι και αξιόχρεοι πελάτες) ενώ τα commissions που εισπράττουν δεν αντισταθμίζουν στο ελάχιστο τη ζημιά αυτή. Και όλα αυτά σε μία περίοδο που ενεδρεύει ο κίνδυνος νέων προβλημάτων (δυσκολότερα stress tests από το 2018, προβλήματα ανακεφαλαιοποίησης, bail in κλπ.).

Στην περίπτωση που πίσω από τα ναυτιλιακά ομόλογα δοθούν, με κάποιο τρόπο, εγγυήσεις του ελληνικού Δημοσίου τότε πρόκειται περί σκανδάλου ολκής καθώς θα επιβαρυνθούν οι Έλληνες πολίτες.

Συμπερασματικά:

• Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να «γλύψει» το εφοπλιστικό κεφάλαιο και να δείξει ότι είναι καλύτερος υπηρέτης του από την ΝΔ.
• Το εφοπλιστικό κεφάλαιο δέχεται χαμογελαστά το «γλύψιμο» αν και ξέρει ότι έχει μικρές δυνατότητες. Αυτές πιθανά που «καίγονται» περισσότερο να προχωρήσουν τα ναυτιλιακά ομόλογα είναι μικρότερες ναυτιλιακές εταιρείες (που θέλουν να μειώσουν ή και να αναχρηματοδοτήσουν τον υπέρογκο δανεισμό τους με φθηνότερα επιτόκια).
• Είναι αμφίβολη η θέση της τρόικα και ιδιαίτερα της Γερμανίας στο θέμα αυτό. Η τελευταία – και δημόσια – έχει στοχοποιήσει (για τους δικούς της λόγους) το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο. Αν δεχθεί κάτι τέτοιο είναι εύλογο ότι θα ζητήσει ακριβά ανταλλάγματα.
• Η ενδεχόμενη παροχή εγγύησης του ελληνικού δημοσίου συνεπάγεται απαράδεκτες επιβαρύνσεις για τους Έλληνες φορολογούμενους

Τι δουλειά έχει η ελληνική κυβέρνηση να εξυπηρετεί τις ιδιωτικές μπίζνες του εφοπλιστικού κεφαλαίου που μάλιστα βρίσκεται κυρίως εκτός της χώρας; Δεν έχει αρκετά άλλα προβλήματα ο ελληνικός λαός για να ασχοληθούν με αυτά όλοι αυτοί οι κρατικοί αξιωματούχοι; Δεν μπορούν οι ναυτιλιακές εταιρείες να κοιτάξουν μόνες τους τις δουλειές τους;

Η χώρα έχει χρυσοπληρώσει το εφοπλιστικό κεφάλαιο το οποίο έναντι δεν δίνει ούτε ψίχουλα και συνεχώς απαιτεί και περισσότερα. Όχι μόνο δεν χρειάζεται περισσότερες χαριστικές διευκολύνσεις αλλά πρέπει επιτέλους και να πληρώσει τα χρεωστούμενα του. Να φορολογηθεί τώρα το εφοπλιστικό κεφάλαιο.

πηγή: stavrosmavroudeas.wordpress.com