Τάσος Κωνσταντινίδης: Άλλο αλληλεγγύη στο συνάνθρωπο και άλλο κοινωνική πολιτική ενός Δήμου βασισμένη στον εθελοντισμό…

Μετά την απάντηση του Αλέξανδρου Ζορμπά στη τοποθέτηση του Τάσου Κωνσταντινίδη, ο τελευταίος επανέρχεται με το παρακάτω ανταπαντητικό κείμενο:

Άλλο αλληλεγγύη στο συνάνθρωπο και άλλο κοινωνική πολιτική ενός Δήμου βασισμένη στον εθελοντισμό…

Κατ’ αρχάς χαίρομαι που διάβασα μια αντίθετη άποψη επί του σχολίου μου για τον εθελοντισμό και την κοινωνική πολιτική, και μάλιστα από τον εθελοντή συμπολίτη μας. Οφείλω όμως να σημειώσω, πρώτον, ότι αυτή είναι εντελώς αποστεωμένη ιδεολογικά και πολιτικά –μην τολμώντας να αναφέρει το παραμικρό για τα αίτια της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης που τόσο γλαφυρά περιέγραψε ο συντάκτης της, μένοντας σε διαπιστώσεις– και, δεύτερον, ότι πολύ φοβάμαι πως απηχεί και τις απόψεις των υπευθύνων του Δήμου για το συγκεκριμένο θέμα. 

Υπό αυτό το πρίσμα, οι προβληματισμοί που έθεσα στο άρθρο μου παραμένουν αναπάντητοι: Οφείλει ή όχι ο Δήμος να ασκεί κοινωνική πολιτική με νόμιμα αμειβόμενους εργαζομένους; Είναι ορθότερο κοινωνικά ή όχι να προσληφθεί κάποιος ειδικός από τον Δήμο που θα πληρώνεται για την εργασία που κάνει ο παραπάνω λογιστής σήμερα εθελοντικά; Γίνεται έλεγχος των προϋποθέσεων υπαγωγής στις εθελοντικές δράσεις, ώστε να πληρούνται τα απαραίτητα κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια των ωφελουμένων, αλλά και της έννοιας της «κοινωνικής δράσης»; [Στη σχετική ανακοίνωση του Δήμου δεν αναφερόταν τίποτα γι’ αυτό] Γνωρίζει ο εθελοντής λογιστής εάν ο Δήμος έχει μιλήσει με άλλους συναδέλφους του της περιοχής για να διαπιστώσει εάν ενδιαφέρονται να βοηθήσουν ή απλώς φαντάζεται ότι αδιαφορούν; Έχει ενημερώσει τον επιστημονικό σύλλογό του για την πρωτοβουλία του αυτή; Γνωρίζει εάν ο σύλλογός του έχει αναλάβει παρόμοιες πρωτοβουλίες, όπως άλλοι επιστημονικοί σύλλογοι; Γνωρίζει εάν άλλοι συνάδελφοί του βοηθούν δωρεάν ή με ελάχιστη αμοιβή τους έχοντες ανάγκη συμπολίτες μας; 

Πέραν όμως αυτών, το βασικό ερώτημα παραμένει. Επιτρέπεται να ασκεί ένας –αριστερός μάλιστα– Δήμος «κοινωνική πολιτική» στηριζόμενος σε εθελοντές, έστω και εάν αυτοί έχουν κάθε καλή και ειλικρινή διάθεση να βοηθήσουν; Ας μην περιοριζόμαστε σε μια μόνο περίπτωση, όπως αυτή του αγαπητού εθελοντή λογιστή. Όπως ανέφερα και στο προηγούμενο άρθρο μου, φαίνεται ότι, δυστυχώς, πρόκειται για γενικευμένη πολιτική της διοίκησης του Δήμου. Δείτε χαρακτηριστικά τα παρεχόμενα εθελοντικά μαθήματα επί παντός επιστητού, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του ίδιου του Δήμου: «Ξένων γλωσσών (Γερμανικά, Γαλλικά), Ελληνικής Γλώσσας, σύγχρονου χορού, Τai-Tsi, ηλεκτρονικών υπολογιστών, yoga γέλιου, φωτογραφίας, θεατρικής παιδείας, πλεξίματος, ανθοδετικής, κοσμήματος»... Σημειωτέον μάλιστα ότι για κανένα από αυτά δεν τίθεται ως προϋπόθεση συμμετοχής η τήρηση κοινωνικών ή οικονομικών κριτηρίων. Άρα δεν μπορούμε να μιλάμε για προσφορά αλληλεγγύης σε όσους έχουν ανάγκη, αλλά για προσφορά εθελοντικής, άμισθης και ανασφάλιστης εργασίας σε όλους τους δημότες! 

Τέλος, σχετικά με τις αναφορές του σχολίου για το «σε πόσο καλύτερη κοινωνία θα ζούσαμε αν όλοι μας κοιτάζαμε έστω και λίγο τον διπλανό μας και τις ανάγκες του», ή το «Δυστυχώς έχω κουραστεί να διαβάζω για τις ελλείψεις, τις παραλείψεις και τις αστοχίες της όποιας αρχής είτε σε τοπικό είτε σε κεντρικό επίπεδο από ασκούντες κριτική χωρίς όμως να κάνουν οτιδήποτε για την αλλαγή τους», αυτές είναι πραγματικά ενδιαφέρουσες, ως όλως αποκαλυπτικές της προσπάθειας (όχι μόνο του συγγραφέα τους, αλλά μιας συγκεκριμένης πολιτικής άποψης) να μετακυληθεί η ευθύνη για την κατάσταση που βιώνουμε από αυτούς που την έχουν κατά κύριο λόγο (διοικούντες), στους πολίτες που τάχα «δεν βοηθούν τους συνανθρώπους τους». Επιπλέον, φανερώνουν μια σύγχυση των εννοιών «κοινωνική πολιτική» του Δήμου ή του Κράτους και «κοινωνική προσφορά» του ανθρώπου ή μιας ομάδας ανθρώπων στον συνάνθρωπο.  Άλλο είναι να βοηθά κάποιος το συνάνθρωπό του, δείχνοντας έμπρακτα τον ανθρωπισμό και την αλληλεγγύη του (ακόμη καλύτερα μάλιστα, πιστεύω, εάν το πράττει ανωνύμως και χωρίς δημοσιότητα…) και εντελώς άλλο η οργανωμένη κοινωνική πολιτική του Δήμου ή της Πολιτείας με βάση τον εθελοντισμό και την απλήρωτη εργασία! Επιπλέον, διαβεβαιώ τον κ. Ζορμπά ότι υπάρχει και άλλη μορφή κοινωνικής προσφοράς, που φαίνεται να ξεχνά. Αυτή, π.χ., των συλλογικών και μαζικών αγώνων για την προάσπιση των συμφερόντων της κοινωνικής τάξης στην οποία ανήκουν και αυτοί που βοηθά ο ίδιος, ώστε να μην έχουν την ανάγκη της δωρεάν βοήθειάς του, αλλά να έχουν την αξιοπρέπεια να εργάζονται και να αμείβονται δίκαια, ώστε να μπορούν να πληρώσουν τον λογιστή τους. Κάποιοι προτιμούν αυτή τη μορφή «αλληλεγγύης». Νομίζω, μέχρι πρότινος, το ίδιο έπραττε και η Αριστερά!