Ο ανίκητος πράκτορας του Ιαν Φλέμινγκ, από τη δεκαετία του ‘60 όταν ξεκίνησε τη θητεία του στον κινηματογράφο, ήταν η επιδιωκόμενη ρεβάνς των Βρετανών. Το καταρρακωμένο κύρος των μυστικών υπηρεσιών τους που είχε διαβρώσει η σοβιετική αντικατασκοπεία, και κυρίως η ομάδα του Κιμ Φίλμπυ, ανέλαβε να αναστυλώσει ο κινηματογράφος. Κι όπως φαίνεται, ο κινηματογράφος, και ο ήρωας που έπλασε, αποδείχθηκε πιο μακρόβιος από το αντίπαλο πραγματικό δέος, τη Σοβιετική αντικατασκοπεία, πλην όμως και από τη Σοβιετική Ένωση.
Όμως έχουν περάσει τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου κι ο ήρωας οφείλει να εκσυγχρονίζει το περιεχόμενο και τους στόχους της δράσης του.
Το Spectre, ίσως είναι η πιο καίρια, πολιτικά, ταινία της σειράς, θέτει σαφώς ένα ερώτημα σχετικά με το μέλλον της αστικής δημοκρατίας. Ιδιαιτερότητα του σκηνοθέτη ή κάποιοι παράγοντες θέλουν κάτι περισσότερο και πιο ανησυχητικό να μας μηνύσουν; (Αν το δούμε σε συνδυασμό και με κάποιες ακόμα, παρόμοιου προβληματισμού, ταινίες).
Επισημαίνει χωρίς περιστροφές πως οι νέοι θεσμοί οδηγούν σε μια νέου τύπου φασιστικοποίηση. Δευτερεύουσα αντίθεση η οποία δεν λύνεται εντός των καπιταλιστικών πλαισίων, καθότι η θεσμική φασιστικοποίηση είναι το προϊόν του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος νεοφιλελευθερισμός είναι η ιδεολογική και πολιτική έκφραση του ολοκληρωτικού καπιταλισμού.
Αυτά, βέβαια, η ταινία δεν τα περιέχει, αντίθετα, ενώ αποκαλύπτει μια αληθινή σύγκρουση ταυτόχρονα τη συγκαλύπτει, καθώς όλο το κακό εντοπίζεται σε μερικούς ανθρώπους και μερικούς μηχανισμούς, τους οποίους αρκει να εξαλείψεις στο όνομα της Αυτής Μεγαλειότητος και του αντιτρομοκρατικού νόμου της «καλής αστικής δημοκρατίας», για να λάμψει ο ήλιος της δικαιοσύνης.
Απλουστευτική ανάγνωση, ανάλογη της τρομακτικής δράσης του πράκτορα ο οποίος μόνος του τα βάζει με όλους και παραμένει ατσαλάκωτος και ακμαίος, που ωστόσο δεν μειώνει τη σημασία του πολιτικού σχολίου της ταινίας.
Εντός αυτού του πλαισίου κινείται λοιπόν η σύγκρουση του Τζέιμς, ο οποίος καλείται να αναμετρηθεί με το μεγάλο οργανωμένο έγκλημα, εκπροσωπούμενο από ευυπόλυπτους επιχειρηματίες (οι οποίοι καθοδηγούν στυγνούς δολοφόνους) ελέγχοντες το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανίας και του εμπορίου στον πλανήτη.
Πιστός στις παλαιότερες αρχές του και στις εντολές της νεκρής πλέον προϊσταμένης του -εκπρόσωπο του παλιού ψυχροπολεμικού κόσμου της αστικής δημοκρατίας – συνεχίζει την έρευνα, παρά τις εντολές της νέας ηγεσίας. Κι όσο ψάχνει τόσο ανακαλύπτει την βαθύτερη διαπλοκή του μεγάλου οργανωμένου εγκλήματος με τις νέες μυστικές υπηρεσίες.
Οι 9, μη κατονομαζόμενες πλην της Νότιας Αφρικής, χώρες, προφανέστατα οι ηγέτιδες του καπιταλιστικού πλανήτη, της λεγόμενης Δύσης, επιδιώκουν να συγκροτήσουν έναν τεράστιο μηχανισμό παρακολούθησης και επέμβασης στη ζωή των πολιτών. Τέρμα οι παραδοσιακοί κατάσκοποι, τέρμα όμως και κάθε απόπειρα οποιασδήποτε δημοκρατικής δράσης.
Οι «9 οφθαλμοί», όπως ονομάζονται, πρέπει να αποφασίσουν την ενεργοποίηση του νέου συστήματος. Όμως η Νότια Αφρική καταψηφίζει κι επειδή απαιτείται ομοφωνία το εγχείρημα σναβάλλεται. Συμπτωματικά… λίγες ημέρες μετά ξεσπάνε τρομοκρατικές επιθέσεις στη Νότια Αφρική και φλέγεται το Κέηπ Τάουν, οπότε και οι επιφυλάξεις της τελευταίας αίρονται εσπευσμένα. (Σχόλιο, συμπτωματικά, εξαιρετικά επίκαιρο).
Τι απομένει; Σε μερικές ώρες το νέο σύστημα θα μπει σε εφαρμογή. Εδώ είναι δουλειά για τον Τζέιμς. Ο οποίος εισδύει στο στρατηγείο του «κακού» και ανακαλύπτει πόσο στενά συνδεδεμένος είναι με την νέα βρετανική και παγκόσμια υπηρεσία. Ακολουθούν οι γνωστές ηρωικές πράξεις, ένας εναντίον όλων, με τη βοήθεια μιας όμορφης συνεργάτιδας την οποία φυσικά ερωτεύεται, και στο τέλος το οικοδόμημα του φασισμού εξοντώνεται.
Η δημοκρατία νίκησε!..
Αξιοσημείωτες παρατηρήσεις: το καινούργιο πολυτελές κτίριο της νέας υπηρεσίας ήταν χορηγία ιδιωτών, δηλ. του οργανωμένου εγκλήματος.
Παρατήρηση δεύτερη και πιο σημαντική. Το πρόγραμμα «Nine Eyes» ή «9 οφθαλμοί», δεν είναι αποκύημα της φαντασίας του σεναριογράφου. Ήδη πριν περίπου τρία χρόνια αποκαλύφθηκε πως με το όνομα «Four Eyes – 4 οφθαλμοί» και συμμέτοχους τις ΗΠΑ, Μεγ. Βρετανία, Καναδά και Αυστραλία, λειτουργεί ήδη πρόγραμμα και έχει ρόλο παρόμοιον με εκείνον της ταινίας.
Όταν παρακολουθείτε την ταινία μην έχετε στο νου σας πως βλέπετε μια δυστοπική φαντασία του μέλλοντος αλλά μια ρεαλιστική εικόνα των βαθύτερων διεργασιών που συντελούνται στο παρόν.
Παρατήρηση τρίτη. Ο Q, ο δαιμόνιος εφευρέτης, φυσιογνωμικά παραπέμπει, όπως τον είδαμε εμείς, στον Σνόουντεν που αποκάλυψε το πως οι αμερικανοί κατασκοπεύουν όλο τον πλανήτη. Κι ας μην παραλείψουμε πως τα αρχεία του Σνόουντεν δημοσίευσε, παρά τις πιέσεις, μια βρετανική εφημερίδα, η Guardian.
Παρατήρηση τέταρτη: υπάρχει μια παράλληλη σύγκρουση ζωντανής εργασίας και νεκρής. Ο πράκτορας αντικαθίσταται από μηχανές. Και οι δυο σκοτώνουν, μόνο που ο πράκτορας μπορεί και να μη σκοτώσει, η μηχανή δεν μπορεί.
Τέλος. Είναι εντυπωσιακό πως η κινηματογραφική κριτική δεν είδε (σε όσα έχω διαβάσει) τίποτα απ’ όλα αυτά. Αδυναμία αντίληψης; Μυωπικά γυαλιά; Υπαγωγή;
πηγή: prin.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου