Αλέκος Γούλας: Ο ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση και η χαμένη τιμή του εθνικού διαλόγου για την Παιδεία

Έκπληξη προκάλεσε  η δήλωση του νέου Υπουργού Παιδείας στον τύπο ‒δίνοντας μάλιστα  και το ιδεολογικό περίβλημα της άποψής του‒ ότι οι γονείς  που στέλνουν τα παιδιά τους στα ιδιωτικά σχολεία είναι «εύποροι» που «κάνουν μια επιλογή» η οποία «πρέπει να πληρωθεί».  Ανέφερε  επίσης πως τα φροντιστήρια καλύπτουν ανάγκες που δεν καλύπτει η δημόσια εκπαίδευση!; Αποτέλεσμα αυτών η κλιμακωτή υπαγωγή ιδιωτικών σχολείων  και φροντιστηρίων στο ΦΠΑ! Και αυτό μέχρι νεωτέρας γιατί μπορεί να ξαναγίνει 23% αλλά ίσως τελικά και να μην υπάρξει καθόλου ΦΠΑ. Κοινώς αλαλούμ! Και πού να έρθουν  και τα πιο δύσκολα!

Προφανώς ο κ. Υπουργός θεωρεί πως οι «εύποροι» γονείς κάνουν μια ακριβή «επιλογή» για γούστο και όχι επειδή η επί χρόνια υποβαθμισμένη δημόσια εκπαίδευση δεν μπορεί, σε πολλές περιπτώσεις, να ανταποκριθεί σε βασικές ανάγκες όπως: α)  να βρει θέση το παιδί σε δημόσιο παιδικό σταθμό ή νηπιαγωγείο, β) να λυθεί το ζήτημα πού θα μείνει το παιδί όταν σχολάσει από το δημόσιο σχολείο, την ώρα που οι γονείς του εργάζονται (λόγω  των υποστελεχωμένων ολοήμερων δημόσιων σχολείων), γ) οι χαμένες διδακτικές ώρες από τις ελλείψεις/καθυστερήσεις στην τοποθέτηση εκπαιδευτικών  στις ειδικότητες της πρωτοβάθμιας και τις ελλείψεις/καθυστερήσεις στην τοποθέτηση καθηγητών στη δευτεροβάθμια,  δ) τα ανύπαρκτα  τμήματα  ένταξης για παιδιά με  μαθησιακά προβλήματα και ε) η υποχρηματοδότηση  των Σχολικών Επιτροπών, που έχει ως συνέπεια προβλήματα στις υλικοτεχνικές υποδομές  των σχολείων. Στα θέματα αυτά αναφέρθηκε  αναλυτικά η Ένωση Συλλόγων Γονέων του Δήμου μας με επιστολή της στον Υπουργό Παιδείας.

Φαίνεται επίσης ότι ο κ. Υπουργός θεωρεί πως τα ιδιωτικά σχολεία είναι μόνο τα 10 γνωστά και ακριβά σχολεία της μεγαλοαστικής τάξης της χώρας και όχι τα δεκάδες μικρά και μεσαία σχολεία, τα οποία απευθύνονται σε μεσαία βαλάντια. Με αυτό τον τρόπο θα πληρώσουν επιπλέον φόρο και γονείς μεσαίων εισοδημάτων, οι οποίοι έχουν ήδη φορολογηθεί πληρώνοντας και το δημόσιο σχολείο.

Θεωρώ ‒και όχι μόνο εγώ‒ αφενός πως η γνώση δεν είναι προϊόν για να υπάγεται σε ΦΠΑ και αφετέρου  το δημοσιονομικό αποτέλεσμα θα είναι σίγουρα πολύ μακριά από το επιθυμητό. Θεωρεί ο κ.Υπουργός ότι η γνώση πρέπει να φορολογείται όπως ένα οποιοδήποτε προϊόν;  Αυτή είναι η ιδεολογική τοποθέτηση της Αριστεράς; 

Οι μόνοι που θα ωφεληθούν είναι οι μεγαλοεπιχειρηματίες της εκπαίδευσης που θα μαζέψουν όλους τους μαθητές από τα μικρά και τα μεσαία ιδιωτικά σχολεία που θα κλείσουν, αυξάνοντας τις ανισότητες και την  ταξικότητα στην εκπαίδευση.  Μήπως σκόπιμα παραμένει υποβαθμισμένη η δημόσια εκπαίδευση γιατί η γνώση δεν είναι για όλους;

Και, για να γίνω πιο κατανοητός, θα αναφέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: τα Αγγλικά διδάσκονται στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα από την πρώτη Δημοτικού ως την Τρίτη Λυκείου, δηλ. δώδεκα ολόκληρα σχολικά έτη. Ποιος μαθητής όμως μαθαίνει την ξένη γλώσσα στο σχολείο; Ουδείς. Για πιστοποίηση των ξένων γλωσσών στο σχολείο μένουμε εδώ και χρόνια στις προγραμματικές δηλώσεις! Τυχαίο; Ασφαλώς όχι!  Με χιλιάδες ευρώ επιβαρύνεται η ελληνική οικογένεια για την εκμάθηση ξένων γλωσσών και την πιστοποίησή της, σε περίοδο μάλιστα οικονομικής κρίσης.  Στο χώρο των πιστοποιητικών γλωσσομάθειας δε η διαπλοκή δεν έχει προηγούμενο. Πόρισμα  ομάδας εργασίας του Υπουργείου Παιδείας κάνει λόγο για τεράστια προβλήματα ανομίας και αδιαφάνειας στο θέμα της πιστοποίησης προσόντων στο χώρο των ξένων γλωσσών, με αποτέλεσμα να θησαυρίζουν οι επιτήδειοι. Αν προσθέσουμε και τον τεράστιο τζίρο των ξενόγλωσσων βιβλίων, τότε ο χορός καλά κρατεί. Και είναι όλοι χαρούμενοι: οι ξένοι οργανισμοί χορηγούν, με το αζημίωτο, πιστοποιητικά, οι φροντιστές έχουν πελάτες και οι γονείς εκτιμούν ότι κάνουν το καλύτερο για τα παιδιά τους. Τα παιδιά ανήμπορα να αντιδράσουν, απλά μετά τη βάρδια του σχολείου κάνουν άλλη μία! Αν προσθέσουμε και τη δεύτερη ξένη γλώσσα, τη μουσική, την πληροφορική, τον αθλητισμό και τα φροντιστήρια για την εισαγωγή στα ΑΕΙ, τότε  η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου.

Από την άλλη πλευρά, δυστυχώς, η διδασκαλία των παραπάνω αντικειμένων παρέχεται μεν τυπικά στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα αλλά στην ουσία είναι ελλειμματική, συμβατική και εντελώς διεκπεραιωτική, αφού ουδέποτε κρίθηκε αναγκαίο να αναπτυχθεί ένα αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών ουσιαστικό  και με στόχευση που θα οδηγεί στην πιστοποίηση των παρεχόμενων γνώσεων μέσα στο σχολείο αλλά και στην ουσιαστική προετοιμασία των μαθητών για την εισαγωγή τους στα ΑΕΙ.

Ενώ τα παραπάνω είναι σε όλους γνωστά και όλοι γνωρίζουν τι πρέπει να γίνει, πριν από λίγες μέρες εξαγγέλθηκε από τον Υπουργό  άλλος ένας εθνικός κοινωνικός διάλογος για την παιδεία! Ο τελευταίος διάλογος για την παιδεία και το εξεταστικό σύστημα είχε ξεκινήσει το 2009. Τότε συστάθηκε  το Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας  και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευση (ΣΠΔΕ), μέλη του οποίου ήταν εκπρόσωποι  φορέων  της εκπαίδευσης, οργανισμών αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης.  Σημαντικά ήταν τα πορίσματα και τα αποτελέσματα του ΣΠΔΕ, μόνο που οι τελευταίοι Υπουργοί Παιδείας φρόντισαν, για τους δικούς τους λόγους, να τα πετάξουν στο καλάθι των αχρήστων.

Χωρίς αμφιβολία, η παιδεία και η εκπαίδευση  αποτελούν  βασικό στοιχείο της ποιότητας κάθε κοινωνίας. Πώς όμως θα βελτιωθεί η παρεχόμενη εκπαίδευση  και πώς θα αμβλυνθούν οι κοινωνικές και εκπαιδευτικές ανισότητες αν δεν φροντίσει η πολιτεία να αναβαθμίσει τη δημόσια εκπαίδευση;  Τρόποι υπάρχουν, χρειάζεται απλά  πολιτική βούληση, η οποία θα εξυπηρετεί το μαθητή, το γονιό, τον εργαζόμενο και όχι τα επιχειρηματικά συμφέροντα στο χώρο της εκπαίδευσης.