Πρωτοποριακή πρωτοβουλία του Δήμου σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ∆ηµοκρίτειου Πανεπιστήµιου Θράκης, για την ουσιαστική αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στις Εργατικές κατοικίες (βίντεο)

Στο τελευταίο δημοτικό συμβούλιο της 20-4-16, υπήρχε το παρακάτω θέμα για συζήτηση και λήψη απόφασης:

" Έγκριση σύναψης και όρων της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Δήμου Φιλαδέλφειας – Χαλκηδόνος και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης για το Ερευνητικό έργο με τίτλο «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΤΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ» συνολικού προϋπολογισμού 50.000,00 € (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 23%) -Ορισμός δύο (2) μελών του Δημοτικού Συμβουλίου για τη συμμετοχή τους στην Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης της Προγραμματικής Σύμβασης".

Ο Δήμος μας σε ευθυγράμμιση της πλειοψηφίας με προγραμματικές της δεσμεύσεις, πολύ γρήγορα μπήκε στη διαδικασία αναζήτησης λύσεων στα υπάρχοντα προβλήματα. Στη λογική αυτή, και με δεδομένο ότι στα τέσσερα συγκροτήματα Εργατικών κατοικιών της πόλης μας, διαβιούν εργαζόμενοι και φτωχά λαϊκά στρώματα, προχώρησε σε μια σημαντικότατη πρωτοβουλία. Η οποία με την ολοκλήρωση της, μπορεί να αναβαθμίσει ουσιαστικά τη ποιότητα ζωής των κατοίκων, και να εξοικονομήσει πόρους για τα νοικοκυριά.  

Η αρχική ιδέα, ωρίμασε στο χρόνο τόσο, όσο χρειάζεται για να γίνουν τα πρώτα βήματα για την υλοποίηση της. Οι πρώτοι καρποί της συνεργασίας του Δήμου με το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ∆ηµοκρίτειου Πανεπιστήµιου Θράκης, είναι γεγονός. Απομένουν πολλά να συμβούν μέχρι την ολοκλήρωση των στόχων που τίθενται, από τη «Στρατηγική έρευνα ολοκληρωμένης παρέμβασης στα Συγκροτήματα Εργατικών κατοικιών της Νέας Φιλαδέλφειας». Το πιο δύσκολο ίσως είναι η χρηματοδότηση. Αλλά ποτέ κανείς δε θα μπορούσε να φτάσει σε αυτή, αν δε ξεκινούσε από δω, κι αν δεν έπαιρνε παρόμοιες πρωτοβουλίες. Κι αυτό γιατί πλέον προϋπόθεση χρηματοδότησης οποιουδήποτε έργου, είναι η ολιστική αντιμετώπιση κάθε έργου, μετά από συνδυαστική διεπιστημονική έρευνα.

Σημειώνουμε πως στο πλαίσιο του Ερευνητικού προγράμματος, ήδη έχουν πραγματοποιηθεί κάποιες πρώτες διερευνητικές επαφές με κατοίκους, και αναζητούνται προγράμματα για τη χρηματοδότηση των έργων που θα απαιτηθούν.

Στη συνέχεια μπορείτε να διαβάσετε το περιεχόμενο της προγραμματικής σύμβασης, που ανάγλυφα περιγράφει το έργο και τους στόχους που θέτει:  

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΤΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑ∆ΕΛΦΕΙΑΣ (Προγραμματική σύμβαση με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης)

Το παρόν ερευνητικό πρόγραµµα αφορά στην ανάπτυξη πρωτότυπων µεθοδολογιών και εργαλείων παρέµβασης στον αστικό χώρο και ιδιαίτερα στις περιοχές κοινωνικής κατοικίας, όπου σήµερα συσσωρεύονται σηµαντικά, πολυπαραµετρικά και δυσεπίλυτα προβλήµατα βιωσιµότητας. Σε αντίθεση µε τις συµβατικές µελέτες πολεοδοµικής ή κτιριολογικής κλίµακας ή τις µελέτες αστικών αναπλάσεων, το πρόγραµµα προτίθεται να διερευνήσει καινοτόµες ολιστικές στρατηγικές βασισµένες στην τυπολογική µέθοδο και τη διεπιστηµονική προσέγγιση. Για το σκοπό αυτό θα επιδιωχθεί να ληφθεί υπόψη το σύνολο των σχετικών φυσικών και ανθρωπογενών παραγόντων (πολεοδοµικοί, κτιριολογικοί, κοινωνικοί, περιβαλλοντικοί, δηµογραφικοί, ιδιοκτησιακοί, κ.λπ. παράγοντες) και ακολούθως να υπάρξει ειδικότερη πιλοτική προσέγγιση κατευθύνσεων για παρεµβάσεις ανά τύπο, µε τρόπο ο οποίος υπό τις κατάλληλες 7 παραλλαγές θα µπορεί ακολούθως να επαναληφθεί για όλες τις περιπτώσεις του ίδιου τύπου. 

Η όλη έρευνα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα στρατηγικό πλαίσιο πολυπαραγοντικής διαχείρισης του αστικού χώρου το οποίο θα είναι σε θέση να καθοδηγήσει αποτελεσµατικά τις µελέτες που θα ακολουθήσουν στην περιοχή παρέµβασης. Η πρωτότυπη αυτή µεθοδολογία, η οποία δεν περιλαµβάνεται στο περιεχόµενο καµίας συµβατικής µελέτης, αναπτύσσεται από το τµήµα Αρχιτεκτόνων του ∆ηµοκρίτειου Πανεπιστήµιου Θράκης και η εφαρµογή του στο συγκεκριµένο χωρικό πεδίο αναµένεται να τροφοδοτήσει και το σχετικό θεωρητικό διάλογο στα επιστηµονικά πεδία της πολεοδοµίας και του αστικού σχεδιασµού. 

Περιοχή έρευνας: Η περιοχή η οποία επιλέχθηκε ως πεδίο έρευνας για το πρόγραµµα είναι τα τέσσερα συγκροτήµατα του ΟΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια. Αντικείµενο του ερευνητικού προγράµµατος είναι η διερεύνηση των κοινωνικοοικονοµικών, πολεοδοµικών, περιβαλλοντικών και τεχνικών δεδοµένων και της συγκρότησης µιας στρατηγικής παρεµβάσεων για τα παραπάνω συγκροτήµατα, η οποία να αφορά τη λειτουργική αναβάθµιση των κτιριακών κελυφών και του περιβάλλοντος χώρου των συγκροτηµάτων, την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και την εν γένει αναβάθµιση του αστικού περιβάλλοντος, τις αναγκαίες πολεοδοµικές και κυκλοφοριακές ρυθµίσεις, την κοινωνική και οικονοµική αναζωογόνηση. 

Η έρευνα θα αποτελέσει τον οδηγό για την οργάνωση των προτεραιοτήτων και την ανάθεση µελετών ή την αναζήτηση χρηµατοδοτικών εργαλείων από τον ∆ήµο Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας για την υλοποίηση παρεµβάσεων πολεοδοµικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα, µε στόχο την ανάπλαση µε διατήρηση της φυσιογνωµίας και του χαρακτήρα των συγκροτηµάτων, ως ιστορικών γειτονιών κοινωνικής κατοικίας στο αστικό συγκρότηµα της Αθήνας, την κοινωνική αναζωογόνηση µέσα από την προώθηση των κατάλληλων χρήσεων και λειτουργιών που θα καλύπτουν τις κοινωνικές ανάγκες, θα ενδυναµώνουν τον κοινωνικό ιστό και θα ενθαρρύνουν την κοινωνική αλληλεγγύη και τη συνεργατική δράση. Τόσο η ανάλυση της υφιστάµενης κατάστασης, όσο και οι προτάσεις, θα έχουν τυπολογικό χαρακτήρα και θα περιγράφουν το προγραµµατικό πλαίσιο εντός του οποίου θα µπορούν να αντιµετωπιστούν τα συγκεκριµένα προβλήµατα των συγκροτηµάτων, ανάλογα µε τους τύπους οι οποίοι θα διακριθούν. 

Η έρευνα θα διεξαχθεί σε τρία [3] πεδία, αλληλένδετα µεταξύ τους: 

1.-Περιβάλλων χώρος Το πεδίο αυτό αναφέρεται στην αναγνώριση της σηµερινής κατάστασης του περιβάλλοντος δηµόσιου και κοινόχρηστου χώρου των συγκροτηµάτων. Στις χρήσεις του -τυπικές και άτυπες- από τους κατοίκους, στον αστικό και εν γένει κοινωνικό εξοπλισµό, στις σκληρές και µαλακές επιφάνειες, στην απορροή των όµβριων υδάτων, στο ποσοστό, τις ποιότητες και την κατανοµή του αστικού πράσινου, στη σχέση του µε τα δίκτυα αστικής κινητικότητας (προσβάσεις, κυκλοφορία, στάθµευση), στα ιδιοκτησιακά θέµατα και το υφιστάµενο 8 θεσµικό πλαίσιο. Θα διακριθούν τυπολογίες του περιβάλλοντος χώρου και θα γίνουν σε προγραµµατικό – τυπολογικό επίπεδο προτάσεις παρεµβάσεων – αναπλάσεων που θα συµπεριλαµβάνουν ενδεχόµενο εµπλουτισµό χρήσεων, βελτίωση των υποδοµών, του αστικού - κοινωνικού εξοπλισµού, των πλακοστρώσεων, της διαχείρισης των όµβριων υδάτων (µείωση απορροών, ενδεχόµενη αποθήκευση και χρήση των οµβρίων), του αστικού πράσινου, της πρόσβασης και της κινητικότητας και της εφαρµογής κατάλληλων πολεοδοµικών εργαλείων αντιµετώπισης των ιδιοκτησιακών και λοιπών θεµάτων. 

2.-Κτιριακά κελύφη Το πεδίο αυτό αναφέρεται στην αναγνώριση της σηµερινής κατάστασης των κτιριακών κελυφών, στα προβλήµατα, στον βαθµό συντήρησής τους, στις παρεµβάσεις των κατοίκων, στα ποσοστά κενών και εγκαταλελειµµένων διαµερισµάτων και στην κοινωνική σύνθεση του πληθυσµού. Θα γίνει αντίστοιχη τυπολογική διάκριση και προγραµµατικές - τυπολογικές προτάσεις συντήρησης και ανάπλασης των όψεων και διερεύνηση της δυνατότητας εγκατάστασης νέων χρήσεων στα ισόγεια καταστήµατα του ∆ήµου µε στόχο τη βελτίωση των κοινωνικών υπηρεσιών, την ενθάρρυνση του εθελοντισµού και της κοινωνικής οικονοµίας κλπ. 

3.-Ενεργειακή αναβάθµιση κτιρίων και περιβάλλοντος χώρου Το πεδίο αυτό αναφέρεται στην ενεργειακή κατάσταση των συγκροτηµάτων µε στόχο την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης ενέργειας, την πιθανή αυτοπαραγωγή ενέργειας και την αποδοτική λειτουργία των χώρων, ικανοποιώντας τις ανάγκες των χρηστών και διασφαλίζοντας συνθήκες θερµικής και οπτικοακουστικής άνεσης. Θα γίνει καταγραφή των υλικών τοιχοποιίας και των πιθανών θερµοµονώσεων του κελύφους συµπεριλαµβανοµένων των ταρατσών, των κουφωµάτων, του υφιστάµενου ηλεκτροµηχανολογικού εξοπλισµού, καθώς και χαρτογράφηση του περιβάλλοντος χώρου στοχεύοντας στην αναγνώριση στοιχείων που επηρεάζουν την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Ακολούθως, θα διακριθούν τυπολογικά κατηγορίες κτιρίων µε κοινά χαρακτηριστικά ώστε οι µελλοντικές δράσεις ενεργειακής αναβάθµισης να οµαδοποιηθούν ανά τύπο παρέχοντας παράλληλα τη δυνατότητα εκτέλεσης έργων µε οικονοµίες κλίµακας. Με βάση την τυπολόγηση θα προταθούν κατηγορίες δράσεων σε σχέση µε τη θερµοµόνωση του κελύφους, τη µείωση θερµικών απωλειών από τα κουφώµατα, τη βελτίωση του ηλεκτροµηχανολογικού εξοπλισµού, την εκµετάλλευση των δυνατοτήτων του βιοκλιµατικού αρχιτεκτονικού σχεδιασµού, την ενδεχόµενη παραγωγή ενέργειας από µικρά συστήµατα ΑΠΕ, δράσεις που σχετίζονται µε τις αναπλάσεις του περιβάλλοντος χώρου και ενηµερωτικές δράσεις που αφορούν την ενεργειακά αποδοτική συµπεριφορά των χρηστών.