Μια μαρτυρία του Ηλία Βενέζη για την Ακαδημία των Κυδωνιών

"Αναδημοσιεύσεις από τον Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας" http://www.kosmosnf.gr

Στο τεύχος της «Νέας Εστίας» των Χριστουγέννων του 1972, το αφιερωμένο στη Μνήμη Μικράς Ασίας, υπάρχει και ένα κείμενο του Ηλία Βενέζη με τίτλο «Εκ βαθέων». Από το κείμενο αυτό είναι όσα ακολουθούν:

«Στην περιώνυμη Ακαδημία της πατρίδας μου, την Ακαδημία των Κυδωνιών, όπου εδίδαξαν ο Θεόφιλος Καΐρης και ο Βενιαμίν ο Λέσβιος, ο περιηγητής Didot βρήκε, πριν απ’ το 1821, να διδάσκουν από σκηνής την «Εκάβη» του Ευριπίδη και τους «Πέρσες» του Αισχύλου στο αρχαίο κείμενο. Με κλειστά τα παράθυρα για να μη βλέπουν οι Τούρκοι πως οι μαθητές-ηθοποιοί βαστάνε όπλα και νομίσουν πως ετοιμάζεται επανάσταση. Και είχαν ψηφίσει και έναν νόμο οι σπουδαστές της Ακαδημίας των Κυδωνιών: να μιλάνε συναμεταξύ τους την αρχαία ελληνική: «Επιμελείσθαι έκαστον ελληνιστί όσον οίον τε συνδιαλέγεσθαι. Οε δ’ αν μη εθέλη τούτο, σελίδα ομηρικήν, ενώπιον ημών ιστάμενος, απαγγέλλειν αποτισάτω τίμημα!»

Κώστας Π. Παντελόγλου