«Ανακάλυψαν» τη Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ, αλλά λογοκρίνουν τα στοιχεία της

Μετά από 14 χρόνια λειτουργίας της, «ανακάλυψαν» τη Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ! Οι δημοσιογράφοι του αστικού Τύπου,  η υπουργός Εργασίας Αχτσιόγλου και ο προκάτοχός της και νυν τομεάρχης Εργασίας της ΝΔ Βρούτσης. Ανακάλυψαν τη Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ, αλλά λογοκρίνουν τα στοιχεία της, για να το προσαρμόσουν ο καθένας στο «αφήγημα» της δικής του προπαγάνδας.

Οι τακτικοί αναγνώστες της «Κ» γνωρίζουν ότι από τον Οκτώβρη του 2015 αναδεικνύουμε συνεχώς τα στοιχεία της Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Μελετών, που τα δημοσιεύει από το 2004, μετά από επεξεργασία των ΑΠΔ (Αναλυτική Περιοδική Δήλωση) που υποβάλλουν κάθε μήνα οι καπιταλιστές-εργοδότες. Χρειάστηκε γύρω στα 11 χρόνια για να παραδεχτεί δημόσια το ΚΕΑΟ (Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών), ότι οι καπιταλιστές εργοδότες υποβάλλουν μεν τις ΑΠΔ, αλλά δεν αποδίδουν τις ασφαλιστικές εισφορές (παλιά στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και από την 1η Γενάρη του 2017 στον ΕΦΚΑ). Οι διοικούντες τον ΕΦΚΑ μένουν στις διαπιστώσεις και δεν προχωρούν στη λήψη μέτρων για την αναγκαστική και έγκαιρη είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών, προφασιζόμενοι ότι αν κάνουν κάτι τέτοιο θα κλείσουν πολλές επιχειρήσεις και θα φουντώσει η ανεργία. Ετσι, το χρέος των καπιταλιστών στα ασφαλιστικά ταμεία ξεπέρασε τα 31 δισ. ευρώ!


Πρόσφατα, την Πέμπτη 15 Φλεβάρη, αναγκάστηκαν ο αστικός Τύπος, ο Βρούτσης και η Αχτσιόγλου να παραδεχτούν ότι υπάρχει και Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ. Μέχρι τώρα, όλοι αυτοί είχαν σημείο αναφοράς για τους απασχολούμενους στην Ελλάδα το Πληροφοριακό Σύστημα Εργάνη, με τα κάλπικα στοιχεία του. Σίγουρα έπαιξε ρόλο και η πίεση που τους άσκησε η δική μας σχετική αρθρογραφία, όμως κάνουν σκόπιμα επιλεκτική αναφορά στα στοιχεία που επεξεργάζεται η Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ, γιατί η ολόπλευρη παρουσίασή τους δεν τους βολεύει, για ξεχωριστούς λόγους τον καθένα.

Ο δημοσιογράφος των «Νέων» Η. Γεωργάκης, παίρνοντας τα στοιχεία για τον Μάη του 2018, αναφέρεται μόνο σ’ αυτά για τη μερική απασχόληση και κάνει αλχημείες. Ισχυρίζεται ότι, ενώ το 2015 η μερική απασχόληση ήταν το 40% της πλήρους απασχόλησης, το 2017 ανήλθε στο 62%. Οπως θα δούμε στη συνέχεια, πρόκειται για χοντροκομμένη παραποίηση των στοιχείων της Διεύθυνσης Μελετών και υπαγορεύτηκε από τη σκοπιμότητα του Γεωργάκη να κάνει από τη μια φτηνιάρικη αντιπολίτευση στην κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων και από την άλλη να υπερασπιστεί -εμμέσως πλην σαφώς- την πολιτική της κυβέρνησης των Σαμαροβενιζέλων. Μετά το δημοσίευμα του Γεωργάκη, άρχισαν να κονταροκτυπιούνται η νυν με τον πρώην υπουργό Εργασίας υπεραμυνόμενη η κάθε πλευρά της αντεργατικής πολιτικής τους και συσκοτίζοντας την πραγματικότητα, όπως αυτή αποτυπώνεται στα στοιχεία που παρουσιάζει η Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ.

Διευκρινίζουμε για μια ακόμη φορά, ότι η Διεύθυνση Μελετών δεν καταγράφει τις καταβαλλόμενες αποδοχές, ούτε τις πραγματικές ώρες και μέρες απασχόλησης στην πλήρη και μερική απασχόληση. Καταγράφει -με βάση τις δηλούμενες στις ΑΠΔ ειδικότητες- τον ασφαλιστέο μισθό και μεροκάματο. Καταγράφει επίσης τις δηλούμενες στις ΑΠΔ από τους καπιταλιστές-εργοδότες ώρες και μέρες εργασίας. Και το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και τώρα ο ΕΦΚΑ δεν υπολογίζει τις ασφαλιστικές εισφορές με βάση τον καταβαλλόμενο μισθό ή μεροκάματο αλλά με βάση τους μισθούς ή τα μεροκάματα που προβλέπονται στις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Πρέπει να επαναλάβουμε, ότι ως συνέπεια της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης στην Ελλάδα και της τεράστιας υποχώρησης του αυθόρμητου εργατικού κινήματος για την υπεράσπιση των οικονομικών διεκδικήσεων της εργατικής τάξης, οι καταβαλλόμενοι μισθοί και μεροκάματα είναι πολύ μικρότεροι από τους μισθούς και τα μεροκάματα επί των οποίων ο ΕΦΚΑ εξακολουθεί να υπολογίζει τις ασφαλιστικές εισφορές.

Οι δημοσιογράφοι του αστικού Τύπου και οι υπουργοί Εργασίας, πέρα από τη συσκότιση γύρω από τον καταβαλλόμενο μισθό ή μεροκάματο, αποσιωπούν το ύψος του ασφαλιστέου μισθού ή μεροκάματου και τις ημέρες ασφάλισης στην πλήρη και τη μερική απασχόληση, με προφανή σκοπό να μην αποκαλυφθεί ότι και στις μέρες της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης τα έσοδα του ΕΦΚΑ θα ήταν ικανοποιητικά -αν φυσικά εισπράττονταν έγκαιρα και μέχρι το τελευταίο ευρώ οι ασφαλιστικές εισφορές- και δε θα χρειαζόταν να περικόπτονται συνεχώς και δραστικά οι συντάξεις και οι παροχές στην υγειονομική και φαρμακευτική περίθαλψη.

Συσκοτίζουν ακόμη το γεγονός ότι η απασχόληση που καταγράφεται στις ΑΠΔ παρουσίαζε και παρουσιάζει μηνιαία διακύμανση (όχι μόνο στην περίοδο της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης και των Μνημονίων, 2010-2018). Τον Οκτώβρη του 2015, με βάση τα στοιχεία της Διεύθυνσης Αναλογιστικών Μελετών και Στατιστικής του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (έτσι ονομαζόταν η Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ μέχρι τον Δεκέμβρη του 2016), που αφορούσαν την περίοδο μέχρι το τέλος του 2014, φτιάξαμε δύο Πίνακες, στους οποίους αποτυπώνονται οι μηνιαίες διακυμάνσεις στην ασφαλιζόμενη απασχόληση, πλήρη και μερική. Επίσης, φτιάξαμε πίνακες για τα έτη 2015, 2016 καθώς και για το πεντάμηνο Γενάρη-Μάη του 2017. Με βάση τα στοιχεία αυτών των Πινάκων φτιάξαμε τον Πίνακα 1, στον οποίο αποτυπώνονται οι μηνιαίες διακυμάνσεις σε όλα τα βασικά μεγέθη που μελετάει η Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ, για την περίοδο 2013-2016. Επιλέξαμε αυτά τα χρόνια, γιατί τα δύο πρώτα έτη διαχειριζόταν την καπιταλιστική εξουσία η κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων και τα άλλα δύο η κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων.
 

Διακύμανση της απασχόλησης

 

Από τον Πίνακα 1 διαπιστώνουμε:

♦ Πρώτον, ότι παρατηρείται διακύμανση στην πλήρη και τη μερική απασχόληση. Ετσι, όποιος θέλει να μελετήσει σοβαρά την κίνηση της απασχόλησης δεν μπορεί να παίρνει κάποιους μήνες του χρόνου. Πρέπει να παίρνει τον μέσο ετήσιο όρο σε όλα αυτά τα μεγέθη.

♦ Δεύτερον,  ότι τα έτη 2013 και 2014  αυξήθηκε η πλήρης απασχόληση κατά 89.741 εργαζόμενους, ενώ τα έτη 2015 και 2016 αυξήθηκε κατά 102.243 εργαζόμενους. Αρα, κακώς κοκορεύονται ο Βρούτσης και η Αχτσιόγλου, ότι δήθεν επί των ημερών τους αυξήθηκε πάρα πολύ η απασχόληση.

Αυτά τα νούμερα, και στις δύο περιπτώσεις εμπεριέχουν και το λογιστικό στοιχείο της ανακύκλωσης της ανεργίας μέσω των προγραμάτων κατάρτισης, που δεν οδηγούν στην πλήρη και σταθερή απασχόληση. Να θυμίσουμε εδώ, ότι προς τα τέλη της δεκαετίας του ‘90 το υπουργείο Εργασίας είχε χρυσοπληρώσει μια βρετανική εταιρία για να μελετήσει τις επιδράσεις των προγραμμάτων κατάρτισης. Από τη μελέτη αυτή είχε εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η επίδρασή τους στην απασχόληση ήταν μηδενική και γι’ αυτό η μελέτη δε δόθηκε ποτέ επίσημα στη δημοσιότητα από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.

♦ Τρίτον, ότι η μερική απασχόληση τη διετία 2013-2014 αυξήθηκε κατά 98.429 εργαζόμενους, ενώ τη διετία 2015-2016 αυξήθηκε κατά 114.506 εργαζόμενους. Αυτά τα μεγέθη δεν προσφέρονται για εκμετάλλευση από καμία πλευρά των δύο μνημονιακών κυβερνήσεων.

Εδώ να σημειώσουμε ότι η μερική απασχόληση την περίοδο 2013-2017 -που υπάρχουν έγκυρα στοιχεία από τη Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ και όχι από το Πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ- εμφανίζεται πολύ αυξημένη, γιατί οι καπιταλιστές εμφανίζουν ως μερικά απασχολούμενους δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους που ξεπερνούν κατά πολύ την πλήρη απασχόληση (ημερήσια και εβδομαδιαία). Ακριβή νούμερα γι’ αυτή την αλχημεία των καπιταλιστών δεν υπάρχουν. Το βέβαιο είναι ότι οι καπιταλιστές δρουν ανεξέλεγκτα, γιατί ουσιαστικοί έλεγχοι για την απασχόληση δε γίνονται, ενώ οι εργαζόμενοι φοβούνται να καταγγείλουν αυτές τις παρανομίες παλιά στο ΙΚΑ και τώρα στον ΕΦΚΑ.
 

Η πλήρης εικόνα

Στον Πίνακα 2 αποτυπώνονται όλα τα μεγέθη στο πεντάμηνο Γενάρη-Μάη του 2017. Τον δημοσιεύσαμε για να βάλουμε στη θέση τους τόσο τους δημοσιογράφους που κάνουν παιχνίδι εντυπώσεων όσο και τους Αχτσιόγλου-Βρούτση.
 

Στον Πίνακα 3 αποτυπώνεται η κίνηση των ασφαλισμένων, του μέσου ασφαλιστέου μισθού, του μέσου ασφαλιστέου μεροκάματου και των ημερών ασφάλισης στην πλήρη και μερική απασχόληση από το 2010.

Ο Γεωργάκης των «Νέων» ισχυρίστηκε (επικαλούμενος τα στοιχεία  του ΕΦΚΑ) ότι δήθεν η μερική απασχόληση τώρα είναι το 62% της πλήρους, από 40% που ήταν το 2015.  Στην 4η στήλη του Πίνακα 3 μπορείτε να δείτε ότι  το ποσοστό της μερικής προς την πλήρη απασχόληση ήταν 28,54% το 2010, το 2013 ανέβηκε στο 32,75% και το 2014 στο 38,10%. Την περίοδο της κυβέρνησης των Τσιπροκαμμένων, το ποσοστό ήταν 40,19% το 2015, 43,52% το 2016 και στο πεντάμηνο Γενάρη-Μάη του 2017 ήταν 43,94% και όχι 62% που ισχυρίζεται ο Γεωργάκης.
 

Ασφαλιστέες αποδοχές στη μερική απασχόληση

Μετά τον Φλεβάρη του 2012, με την 6η Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, ο κατώτατος μισθός για τους εργαζόμενους άνω των 25 ετών για πλήρη απασχόληση (δηλαδή τουλάχιστον 40ωρο τη βδομάδα και οκτάωρο) είναι 586,08 ευρώ και το κατώτατο μεροκάματο 26,18 ευρώ. Για εργαζόμενους κάτω των 25 ετών ο κατώτατος μισθός είναι 510,95 ευρώ και το κατώτατο μεροκάματο 22,83 ευρώ. Οι αποδοχές αυτές είναι μεικτές, ενώ περιττεύει να πούμε ότι στην πράξη αυτά που καταβάλλουν οι καπιταλιστές-εργοδότες είναι μικρότερα.

Σύμφωνα με τη στήλη 10 του Πίνακα 3, το μέσο ασφαλιστέο μεροκάματο των εργαζόμενων στη μερική απασχόληση (εκτός οικοδόμων) ήταν 29,66 ευρώ το 2010 και έπεσε το πεντάμηνο Γενάρη-Μάη του 2017  στα 23,82 ευρώ. Το ασφαλιστέο μεροκάματο άρχισε να πέφτει μετά το 2012, γιατί με την 6η Πράξη του Υπουργικού Συμβούλιου πάγωσαν οι Κλαδικές Συμβάσεις και μειώθηκαν σε τέσσερα τα επιδόματα που είχε πετύχει το εργατικό κίνημα με τους  οικονομικούς αγώνες του. Παρολαυτά, το ασφαλιστέο μεροκάματο των 23,82 ευρώ της μερικής απασχόλησης είναι κοντά στο μεροκάματο των 26,18 της πλήρους (για εργαζόμενους πάνω από 25 χρόνων) και μεγαλύτερο από το μεροκάματο των 22,83 ευρώ των εργαζόμενων κάτω από 25 χρόνων.

Σύμφωνα με τη στήλη 9 του Πίνακα 3, ο μέσος ασφαλιστέος μισθός στη μερική απασχόληση ήταν 569 ευρώ το 2010 και έπεσε στα 391,94 ευρώ το πεντάμηνο Γενάρη-Μάη του 2017. Η πτώση στον μέσο μισθό είναι μεγαλύτερη σε σχέση με το μέσο μεροκάματο, γιατί επιπλέον μειώθηκαν και οι μέρες ασφάλισης, από 19,16 το 2010 σε 16,45 το 2017.

Οι στήλες 6, 7 και 8 καταγράφουν ασφαλιστέο μισθό, ασφαλιστέο μεροκάματο και ημέρες ασφάλισης.

Παρατηρούμε, ότι την περίοδο από το 2010 μέχρι το πρώτο πεντάμηνο του 2017 οι ημέρες ασφάλισης είναι σχεδόν ίδιες. Οι διαφορές είναι ελάχιστες. Στο μεροκάματο έχουμε μια διακύμανση από 58,01 ευρώ το 2010 στα 55,39 το 2013 και στα 50,89 του πεντάμηνο Γενάρη-Μάη του 2017. Στους μισθούς έχουμε μια διακύμανση από 1370,41 ευρώ το 2010, σε 1301,47 το 2013 και σε 1186,16 ευρώ το πεντάμηνο Γενάρη-Μάη του 2017. Η πτώση αυτή οφείλεται αποκλειστικά στην 6η Πράξη του Υπουργικού Συμβούλιου τον Φλεβάρη του 2012.

Ομως, παρά τις πτώσεις που επισημάναμε, οφείλουμε να κρατήσουμε το γεγονός ότι τα μεγέθη τόσο των ασφαλισμένων στην πλήρη και μερική απασχόληση όσο και των ασφαλιστέων μισθών και μεροκάματων είναι τέτοια (σε αυτή την περίοδο της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης) που μας επιτρέπουν να ισχυριστούμε ότι θα ήταν ικανοποιητικά τα έσοδα  των ασφαλιστικών ταμείων, αν αυτά εισπράττονταν στο σύνολό τους και έγκαιρα. Οτι δε θα χρειαζόταν το πετσόκομμα των αποθεματικών των Ταμείων και το συνεχές πετσόκομμα  των συντάξεων.

Είναι φανερό ότι οι επιλογές των τροϊκανών και όλων χωρίς εξαίρεση των κυβερνήσεων είναι ταξικές και στρέφονται αποκλειστικά ενάντια στην εργατική τάξη και όλους  τους εργαζόμενους, που τους εκμεταλλεύονται στυγνά οι καπιταλιστές εργοδότες. Γι’ αυτό και οι κατ’ επίφαση υπουργοί Εργασίας και οι δημοσιογράφοι τύπου Γεωργάκη αποσιωπούν αυτά τα στοιχεία της Διεύθυνσης Μελετών και «τσιμπολογούν» μόνο ό,τι τους βολεύει στην προπαγάνδα τους.

Εμείς θα συνεχίσουμε να τους αποκαλύπτουμε μέχρι να τους αναγκάσουμε να πάρουν θέση αναφερόμενοι σε όλα τα στοιχεία της Διεύθυνσης Μελετών. Κι ακόμα, θα επιμένουμε ότι πρέπει να αυξηθούν και να πληρωθούν οι οργανικές  θέσεις της Διεύθυνσης Μελετών, με σκοπό να μειωθεί στο ελάχιστο ο χρόνος για την επεξεργασία και δημοσιοποίηση των στοιχείων της Διεύθυνσης.

ΥΓ. Στις 5 Φλεβάρη του 2018, υποβάλαμε αίτηση στη Διεύθυνση Μελετών του ΕΦΚΑ ζητώντας να μας ενημερώσει πόσες ήταν οι οργανικές θέσεις το 2004 και πόσες είναι το 2018. Ακόμα να μας απαντήσουν…

Γεράσιμος Λιόντος


KONTΡΑ: ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ 24 ΦΛΕΒΑΡΗ