Ευκλείδης Μάνσε: Μια άλλη οικονομία είναι εφικτή

Για τρεις ημέρες (9-11 Ιουνίου) η Αθήνα θα βρεθεί στο επίκεντρο του διεθνούς διαλόγου

 

Ιωάννα Σωτήρχου

Ξεκίνησε στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, το UniverSSE 201, το 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας. Για τρεις ημέρες (9-11 Ιουνίου) η Αθήνα θα βρεθεί στο επίκεντρο του διεθνούς διαλόγου για μια οικονομική και κοινωνική πρακτική που αλλάζει τα πράγματα τώρα και όχι κάποια στιγμή στο μέλλον, φιλοξενώντας βιώσιμες εναλλακτικές στο τοπίο της κρίσης. «Παράγουμε, μετασχηματίζουμε, συμμετέχουμε, με βάση τις ανάγκες μας και τις δυνατότητες του περιβάλλοντος» είναι ένα από τα βασικά συνθήματα του UniverSSE 2017.

Ευκλείδης Μάνσε*: Μια άλλη οικονομία είναι εφικτή για το ξεπέρασμα του καπιταλισμού

Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρέμβαση που θα κάνει ο Βραζιλιάνος φιλόσοφος Ευκλείδης Μάνσε, από τους κεντρικούς ομιλητές της εναρκτήριας εκδήλωσης του UniverSSE 2017. Τα κυκλώματα δεν παραπέμπουν μόνο σε διαφθορά αλλά μπορεί να γίνουν και όχημα απελευθέρωσης, εξηγεί ο Μάνσε μιλώντας στην Εφ.Συν για την μετάβαση στη μετακαπιταλιστική οικονομία και το πώς η αλληλέγγυα οικονομία μπορεί να υπερβεί την επιβίωση ώστε να γίνει φορέας απελευθέρωσης.

ΕΦ.ΣΥΝ.

Για τον Μάνσε, δεν αρκεί να σταματήσουμε να ικανοποιούμε τις ανάγκες μας από τις καπιταλιστικές αγορές για να τις αποδυναμώσουμε, ενισχύοντας παράλληλα την αλληλέγγυα οικονομία, αλλά χρειάζεται να οργανώσουμε τις κοινότητές μας, τη συμμετοχή μας και τον τρόπο που καταναλώνουμε στην αλληλέγγυα οικονομία για να οδηγηθούμε στην οικονομία της απελευθέρωσης -από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του, με απώτερο στόχο το ευ ζην, εξασφαλίζοντας τα αναγκαία ακόμη και για όσους στερούνται χρήματα. Και ναι, μία άλλη οικονομία είναι εφικτή: δεν είναι μόνο τα δεκάδες νομίσματα από όλα τα μέρη του κόσμου που μας δείχνει όταν τον ρωτάμε αν έχει δοκιμαστεί στην πράξη κάτι τέτοιο, αλλά και το γεγονός ότι στην πόλη του την Κουριτίμπα, εφαρμόζουν ήδη εδώ κι ένα χρόνο τη μέθοδο που εξήγησε σε ομιλία του στο Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς και πρόκειται να παρουσιάσει και στο συνέδριο. «Είμαστε ιστορικοί φορείς στη διαδικασία απελευθέρωσής μας» τόνισε προτείνοντας έναν δικό του δρόμο.

Τι είναι η οικονομία της απελευθέρωσης και πώς συνδέεται με την αλληλέγγυα οικονομία;

Η οικονομία της απελευθέρωσης εξυπηρετεί τις ανάγκες των ατόμων και των κοινοτήτων με τρόπο αυτοδιαχειριζόμενο μέσω τριών τρόπων: αγορές, αντιπραγματισμός, δωρεές. Κάθε ένας/μία που συμμετέχει σε ένα Οικονομικό Κύκλωμα Αλληλεγγύης μπορεί να προσφέρει και να λάβει αγαθά και υπηρεσίες μέσω αυτών των τριών τρόπων από τρεις αντίστοιχους καταλόγους/λίστες. Τα πλεονάσματα κατευθύνονται σε ένα κοινοτικό Ταμείο, ενώ παράλληλα δημιουργούνται σε αντίστοιχο ποσοστό αυτής της αξίας μονάδες που οι συμμετέχοντες μπορούν να χρησιμοποιήσουν στο Κύκλωμα μέσω αντιπραγματισμού. Το Ταμείο χρησιμοποιείται για να πραγματοποιηθεί η απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων, να αποκτηθούν μηχανήματα, εργαλεία και δομές παραγωγής (αγροτικής, βιομηχανικής και υπηρεσιών) και ανταλλαγής (εμπορικά μαγαζιά, μηχανογράφηση, κ.λ.π.) με τη δημιουργία αυτοδιαχειριζόμενων αλληλέγγυων επιχειρήσεων που επεκτείνουν ακόμα περισσότερο τα πλεονάσματα προς επένδυση. Επίσης μέρος από το Ταμείο χρησιμοποιείται για να διανέμονται δωρεάν προϊόντα για τους συμμετέχοντες στο Κύκλωμα. Με αυτόν τον τρόπο τα πλεονάσματα που δημιουργούνται αγοράζοντας από κοινού στο κύκλωμα -και που πριν ήταν κέρδος για το εμπορικό και χρηματιστηριακό κεφάλαιο-, τώρα μετατρέπονται σε επένδυση για να πολλαπλασιαστούν τα Οικονομικά Κυκλώματα Αλληλεγγύης και να πραγματοποιηθεί η οικονομική απελευθέρωση των ατόμων. Με αυτή τη διαδικασία η αλληλέγγυα οικονομία παύει να αποτελεί μια οικονομία απλής επιβίωσης ή αντίστασης και γίνεται μια αλληλέγγυα οικονομία απελευθέρωσης.

Πώς γίνονται βιώσιμα τα δίκτυα αλληλέγγυας οικονομίας και με ποιον/ούς τρόπο/ους μπορούν να μετασχηματίσουν την κοινωνία;

Όταν ροές κατανάλωσης, ανταλλαγής και παραγωγής ανατροφοδοτούνται σε αλληλέγγυα οικονομικά κυκλώματα, συνδεδεμένα σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, αυτό που πριν ήταν συσσωρευμένο κέρδος για το Κεφάλαιο μετατρέπεται σε πόρους, σε Ταμεία -κοινοτικά, εθνικά και παγκόσμια- για την πραγματοποίηση της απελευθέρωσης των παραγωγικών δυνάμεων με την επέκταση των αυτοδιαχειριζόμενων αλληλέγγυων οικονομικών δικτύων. Στην αρχή αυτά τα δίκτυα παράγουν μέσα τελικής κατανάλωσης και πρώτες ύλες, αλλά στη συνέχεια εξελίσσονται παράγοντας και άλλα μέσα παραγωγής. Κατ' αυτόν τον τρόπο όσο λιγότερο αγοράζουμε στην καπιταλιστική οικονομία τόσο περισσότερο αυτή αποδυναμώνεται. Και όσα περισσότερα αποκτούνται από δωρεές, αντιπραγματισμό και αγορές στη αλληλέγγυα οικονομία της απελευθέρωσης, τόσο περισσότερο επεκτείνεται ένα καινούργιο οικονομικό σύστημα μετά-καπιταλιστικό. Αυτά τα δίκτυα πρέπει να συνδέσουν τις ροές τους, οικονομικές, εξουσίας και γνώσης, για να εγκαθιδρύσουν έναν τομέα δημόσιο-μη κρατικό και να επεκτείνουν την αυτοδιαχειριζόμενη δημοκρατία παντού, ακόμα και αλλάζοντας το Κράτος, ώστε να μην είναι ένας πολιτικός μηχανισμός υπεράσπισης του Κεφαλαίου αλλά έκφραση μιας δημόσιας εξουσίας στην υπηρεσία της καλής ζωής / του ευ ζην όλων. Γι' αυτό, η εφαρμογή των Κυκλωμάτων για κινητά τηλέφωνα όχι μόνο επιτρέπει να κάνει κανείς αγορές, αντιπραγματισμό, δωρεές και αντικαθιστά το χρήμα με κοινοτικές μονάδες/σύμβολα αξίας, αλλά επιτρέπει και τη συμμετοχή σε συλλογικές αποφάσεις σε επίπεδο κοινότητας, εθνικό και διεθνές εξασφαλίζοντας σε κάθε άτομο μία ψήφο.

♦ Ποιος είναι: Ο Ευκλείδης Μάνσε είναι φιλόσοφος και λαϊκός εκπαιδευτής, συνιδρυτής του Ινστιτούτου της Φιλοσοφίας της Απελευθέρωσης και του Διεθνούς Δικτύου Solidarius. Πολυγραφότατος, στα έργα του συνδυάζει τη φιλοσοφική με την οικονομική ανάλυση. Στα ελληνικά πρόκειται να κυκλοφορήσει το τελευταίο βιβλίο του «Οικονομικά κυκλώματα αλληλεγγύης» από το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς σε συνεργασία με τις εκδόσεις νήσος. Εκτός από κεντρικός ομιλητής σήμερα στις 18.00 στην εναρκτήρια εκδήλωση του UniverSSE2017, αύριο Σάββατο 10 Ιουνίου (10.00 – 12.00) συμμετέχει σε εργαστήριο που οργανώνει το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς με θέμα «Χτίζοντας βιώσιμα δίκτυα αλληλέγγυας οικονομίας, οικοδομώντας την αγορά των αναγκών. Παρουσίαση του Mercado Social της Βαρκελώνης και της Ένωσης Φορέων Κ. Αλ. Ο. Αττικής (πρώην Συντονισμός ΚοινΣεπ)» .

Δείτε το πρόγραμμα του Συνεδρίου 

•Οφείλουμε ευχαριστίες στη Μαρία Χαϊδοπούλου Βρυχέα για τη μετάφραση.

πηγή: efsyn.gr