του Νίκου Πέρπερα
Στη σημερινή Ελλάδα των Μνημονίων, των μισθών πείνας των 400 ευρώ,
του 1,5 εκατομμυρίου ανέργων, των μαγκαλιών και της φοροαφαίμαξης, ήταν
επόμενο, με πρόφαση την εξυπηρέτηση του αχόρταγου και δίχως πάτο
δημόσιου χρέους, να θυσιάζονται ο δημόσιος πλούτος, οι φυσικοί μας
πόροι, να εκποιείται η ίδια η ανθρώπινη ζωή, προκειμένου να ενισχυθεί
και να βρει νέες διεξόδους κερδοφορίας, πάνω στο κουφάρι ενός ολόκληρου
λαού, το μεγάλο κεφάλαιο.
Το κορυφαίο, ίσως, γεγονός αυτής της αδίστακτης διαδικασίας πλειστηριασμού και λεηλασίας της δημόσιας περιουσίας, αποτελεί το ξεπούλημα των 6.240 στρεμμάτων του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού, στην οποία περιλαμβάνεται το γκολφ της Γλυφάδας και το παραλιακό μέτωπο, μήκους 3 χιλιομέτρων, του Αγίου Κοσμά. Μια λεηλασία που βάζει την ταφόπλακα στο όνειρο των πέντε εκατομμυρίων κατοίκων του Λεκανοπεδίου Αττικής για τη δημιουργία εκεί ενός Μητροπολιτικού Πάρκου και που άνετα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα τεράστιο περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό σκάνδαλο.
Σύντομο ιστορικό
Οι σχεδιασμοί «αξιοποίησης» της έκτασης αυτής δεν είναι βέβαια καινούργιοι. Έχουν ξεκινήσει από το 1998, αλλά μετά τη μεταφορά του αεροδρομίου στα Σπάτα το 2001, έγιναν πιο συγκεκριμένοι. Ο λόγος είναι προφανής: Η δημόσια αυτή έκταση που θεωρείται ως το μεγαλύτερο και ίσως το καλύτερο φιλέτο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ήταν αδύνατο να μην μπει στο στόχαστρο ξένων και ντόπιων επιχειρηματικών ομίλων που έβλεπαν σ’ αυτό την ευκαιρία μεγιστοποίησης των κερδών τους.
Θυμίζουμε ότι τη δεκαετία του ’90 το ξεπούλημα τμήματος της έκτασης του Ελληνικού σε ιδιώτες ήταν μια από τις περιβόητες προτάσεις Σπράου για τον περιορισμό των κρατικών ελλειμμάτων. Λίγο αργότερα, επί κυβέρνησης και πάλι ΠΑΣΟΚ, το Ελληνικό διαφημιζόταν ως το μεγαλύτερο πάρκο της Ευρώπης, όμως παράλληλα προβλεπόταν και η δημιουργία «κάποιων» κτιρίων για την κάλυψη των εξόδων δημιουργίας του. Αυτό το «κάποιων», που δεν ήταν άλλο παρά το «άλλοθι» εμπορευματοποίησης της έκτασης, έλαβε σάρκα και οστά το 2003. Τότε η κυβέρνηση Σημίτη προώθησε τη διενέργεια Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών, με βασικό όρο την πρόβλεψη οικοπεδοποίησης 1.000 στρεμμάτων και «φύτευσης» αρκετών άλλων εμπορικών χρήσεων. Ο ίδιος περίπου σχεδιασμός επανήλθε, μετά από λιγόχρονη διακοπή, και το 2007 επί κυβέρνησης ΝΔ και υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, το γνωστό για τις νεοφιλελεύθερες απόψεις του Γ. Σουφλιά (είναι, άλλωστε, ο ίδιος που υπέγραψε τις περιβόητες «συμβάσεις παραχώρησης» των αυτοκινητοδρόμων, με τα πανάκριβα διόδια για τους οδηγούς και τα σίγουρα κέρδη για τους μεγαλοεργολάβους).
Το 2009 και 2010, επί νέας κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ επανήλθε η «ιδέα Σπράου», περί πώλησης της έκτασης του Ελληνικού για την κάλυψη των ελλειμμάτων. Μάλιστα ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου προξένευε την έκταση σε όμιλο του Εμίρη του Κατάρ. Ένα προξενιό, όμως, που ναυάγησε.
Η έκταση πέρασε τελικά με νόμο στο περιβόητο ταμείο Ταμείο Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας του Δημοσίου ( ΤΑΙΠΕΔ), που ανέλαβε εργολαβικά να βγάλει «στο σφυρί» όλη τη δημόσια περιουσία, όλα τα «ασημικά» του κράτους. Παράλληλα θεσπίστηκαν μια σειρά νόμοι που δίνουν τη χαριστική βολή σε έναν από τους τελευταίους αδόμητους χώρους της Αττικής, καθώς θεσπίζουν όρους δόμησης της έκτασης, προκειμένου να διευκολυνθεί το ξεπούλημά της στους υποψήφιους επενδυτές. Μεταξύ άλλων προβλέπονται ακόμη και …ουρανοξύστες, καζίνο, εμπορικά κέντρα, μαρίνες, κτίρια και ξενοδοχεία πάνω στον αιγιαλό, αλλά και οικοπεδοποίηση μέρους της έκτασης με συντελεστές δόμησης ικανούς για να κατασκευαστεί μια ολόκληρη νέα πόλη 20.000 κατοίκων τουλάχιστον (ν. 4062/2012 και μια σειρά άλλοι)!
Τέλος, το 2012 ξεκίνησε η διαγωνιστική διαδικασία για τον υποψήφιο επενδυτή. Σ’ αυτή τη διαδικασία αρχικά συμμετείχαν τέσσερις όμιλοι, αλλά μετά από διάφορα μαγειρέματα (έχουν γραφεί άλλωστε αρκετά για το θέμα αυτό) απέμεινε μόνο ο εξής ένας: ο όμιλος Λάτση, μέσω της κοινοπραξίας που αποτελούν η Lamda Development με Κινέζους (Fosun) και Άραβες επενδυτές (το fund του Άμπου Ντάμπι, Al Maabar).
Όλο αυτό το διάστημα και ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες η κοινή γνώμη έχει βομβαρδιστεί – και εξακολουθεί – με «βαθυστόχαστα» κατευθυνόμενα άρθρα και ρεπορτάζ από έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα προπαγάνδισης της λεγόμενης «αξιοποίησης» της έκτασης, που παρουσιάζεται περίπου ως «κρανίου τόπος» μετά την εγκατάλειψη του αεροδρομίου. Όχι βέβαια αξιοποίησης σε όφελος του λαού, αλλά σε όφελος των κερδοσκόπων επενδυτών, που ούτε λίγο ούτε πολύ θα φτιάξουν εκεί τον επί γης παράδεισο. Το άσχημο όμως είναι πως εκεί θα επιτρέπεται η είσοδος μόνο σε φραγκάτους … «αγγέλους»! Και πως το μεγάλο φαγοπότι της ημεδαπής «Ριβιέρας» θα το γεύονται μόνο όσοι και την αυθεντική. Όλοι οι υπόλοιποι – οι πολλοί – ίσως να απολαύσουν μερικούς μισθούς πείνας των 400 ευρώ. Η κατευθυνόμενη μάλιστα παραπληροφόρηση έφτασε στο σημείο να στέλνει εκατοντάδες, σχεδόν πανομοιότυπα, e-mail με απίθανες κατηγορίες σε όσους αντιδρούν σ’ αυτό το μεγάλο ξεπούλημα, το οποίο παρουσιάζεται ως ευλογία…
Οικονομικό σκάνδαλο
Στα τέλη Μάρτη η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ ανακοίνωσε …επιτέλους περιχαρής ότι η μοναδική υποψήφια Lamda Development ανταποκρίθηκε στο αίτημα του Διοικητικού του Συμβουλίου για βελτίωση της αρχικής της προσφοράς και κατέθεσε βελτιωμένη προσφορά ύψους 915 εκατ. Ευρώ (25% παραπάνω από την αρχική). Σύμφωνα με τη βελτιωμένη προσφορά, το 33% του ποσού αυτού (300 εκατ. Ευρώ) θα καταβληθεί άμεσα με την ολοκλήρωση της συμφωνίας και το υπόλοιπο εντός 10 ετών! Έναντι του τιμήματος αυτού παραχωρείται το 100% των μετοχών της Ελληνικό Α.Ε. και συγκεκριμένα παραχωρείται η πλήρης ιδιοκτησία του 30% περίπου της έκτασης (1.800 στρέμματα), ενώ η υπόλοιπη έκταση παραχωρείται για εκμετάλλευση για 99 ολόκληρα χρόνια!
Αξίζει να σημειώσουμε ωστόσο ότι καθώς θα δοθούν 300 εκατ. ευρώ μπροστά και το υπόλοιπο τίμημα των 615 εκατ. ευρώ θα καταβληθεί σε βάση δεκαετίας, σε παρούσες τιμές και με βάση το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου, το τίμημα είναι κατ’ άλλους οικονομολόγους 677 εκατ. Ευρώ και κατ’ άλλους 700 εκατ. ευρώ.
Με έναν απλό υπολογισμό η εταιρεία, δηλαδή, αγοράζει από το ελληνικό δημόσιο στην εντυπωσιακά χαμηλή τιμή των 147.437 ευρώ το στρέμμα το πολύ, δηλαδή στην τιμή των 147 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο το καλύτερο «φιλέτο» γης της Ευρώπης! Κι όλα αυτά όταν προ κρίσης η τιμή του υπολογιζόταν σε πάνω από 20 δις. Ευρώ. Κι όταν ακόμη και το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών είχε εκτιμήσει την αξία του σε 5 δισ. ευρώ το 2008 και σε 1,27 δισ. ευρώ το 2013.
Βέβαια η κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ επικαλείται την εκτίμηση της αξίας του Ελληνικού από τον ανεξάρτητο αποτιμητή, την American appraisal, που την συρρικνώνει μεταξύ 577 εκατ. και 704 εκατ. Ευρώ. Αλλά βέβαια ξέρουμε πόσο αντικειμενικοί είναι όλοι αυτοί οι δήθεν ανεξάρτητοι εκτιμητές, σύμβουλοι και παρασύμβουλοι, όπως η Goldman Sacs και άλλοι, όπως οι «ανεξάρτητοι» επιβλέποντας στα Δημόσια Έργα, που μόνο το δημόσιο συμφέρον δεν εξυπηρετούν. Απλά εκπληρώνουν τις επιθυμίες όποιου τους πληρώνει αδρά κάθε φορά, αφού, άλλωστε, είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα, ούτε μπορούν να έχουν κάποιες αναστολές ως δημόσιοι οργανισμοί. Στον μόνο που πιστεύουν είναι ο «θεός» Μίδας…
Τι να τους κάνει όμως κανείς τους «ανεξάρτητους» εκτιμητές, της άλλης πλευράς του Ατλαντικού; Αρκεί, να ανατρέξει στις αγγελίες για τα ακίνητα της περιοχής, όπως για παράδειγμα στις δύο μεγαλύτερες μηχανές αναζήτησης ακινήτων στη χώρα μας, στη «Χρυσή Ευκαιρία» και στον «Spitogatos», για να καταλάβει πόσο εξευτελιστικά πουλάει το κράτος τη συγκεκριμένη ακίνητη περιουσία του: Στην περιοχή του αεροδρομίου οι τιμές πώλησης των οικοπέδων που υπάρχουν στην ιστοσελίδα της «Χρυσής Ευκαιρίας» κυμαίνονται: από 4.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο έως 889 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Στην ιστοσελίδα του «Σπιτόγατου» οι τιμές κυμαίνονται: από 3.733 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο έως 1.113 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
Αλλά ας δούμε λίγο και τη γνώμη των ειδικών: «Μ’ ένα πρόχειρο υπολογισμό, η δημιουργία χιλίων (1.000) οικοδομικών γεωτεμαχίων των τεσσάρων (4) στρεμμάτων έκαστο με συνολική δυνατότητα υπέργειας δόμησης 300 τ.μ. έκαστο σε ανάπτυξη ισογείου και ενός ορόφου, θα σήμαινε ένα τίμημα (έσοδο) της τάξεως των 10.000.000.000 ευρώ (10 δις. ). Δηλαδή, η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο ανέρχεται σε 2.500 ευρώ. Με βάση τη μέθοδο των συγκριτικών τιμών η αξία αυτή είναι αρκετά συντηρητική». Αυτό γράφει σε άρθρο του ο Αντώνιος Γ. Ζαμπέλης, ανώτατο στέλεχος της ALPHABANK, π. Γενικός Διευθυντής της Εκκλησίας της Ελλάδος, π. Διευθύνων Σύμβουλος της Εμπορικής Real Estate (http://paratiritis.gr/). Ένας άνθρωπος ο οποίος κατά τα άλλα κάθε άλλο παρά εκφράζεται κατά της «αξιοποίησης» της έκτασης.
Όπως έγινε γνωστό μάλιστα στη συνέντευξη του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, μετά τη συμφωνία, οι τιμές πώλησης των κατοικιών από τον ιδιωτικό όμιλο θα διαμορφωθούν στις 3.000 με 15.000 ευρώ το τετραγωνικό! Δηλαδή μιλάμε για τεράστια κέρδη δισεκατομμυρίων ευρώ που αναμένεται να εισπράξει ο ιδιωτικός όμιλος. Τι άλλο να προσθέσει κανείς;
Ο λαός και χάνει και πληρώνει!
Επειδή είναι όμως τόση η θρασύτητα της κυβέρνησης, στην προσπάθειά της να βαφτίσει το ψάρι-κρέας, θα πρέπει να προσθέσουμε ότι σύμφωνα με μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, μόνο η μετεγκατάσταση των δημόσιων υπηρεσιών (ΕΜΥ, ΥΠΑ, ΕΛΚΕΘΕ, αμαξοστάσιο του ΟΑΣΑ, Κοινωνικό Ιατρείο και αρκετές άλλες) για να παραδοθεί «καθαρή» η έκταση στον επενδυτή, θα στοιχίσει στο κράτος περί τα 2 με 2,5 δις. Ευρώ. Δηλαδή τρεις τουλάχιστον φορές περισσότερα από το αναμενόμενο τίμημα!
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι όχι μόνο ξεπουλάει η κυβέρνηση σε εξευτελιστικές τιμές το μεγαλύτερο και καλύτερο «φιλέτο» δημόσιας γης, λες και είναι τσιφλίκι της, αλλά θα βάλει τον ελληνικό λαό να πληρώσει κι από πάνω. Και μάλιστα στο όνομα του περιορισμού του δημόσιου χρέους! Αν όλα αυτά δεν αποτελούν ένα κραυγαλέο σκάνδαλο, τότε τι ακριβώς είναι;
Πέρα από αυτό προβλέπονται και μια σειρά φοροαπαλλαγές προς τον ιδιωτικό όμιλο, όπως άλλωστε γίνεται και για όλες τις υπόλοιπες επιχειρήσεις σε δημόσιες συμβάσεις, συμβάσεις παραχώρησης και δημόσια έργα – και με το νόμο! Δεν έχουν γίνει, όμως, γνωστοί όλοι οι όροι της συμφωνίας για να επεκταθούμε. Εκείνο, όμως, που μας έκανε εντύπωση είναι ο ισχυρισμός των εκπροσώπων του ΤΑΙΠΕΔ ότι έχει προβλεφθεί όρος σύμφωνα με τον οποίο το ελληνικό δημόσιο θα έχει ποσοστό 30% στην κερδοφορία του έργου, εάν η αποδοτικότητα του έργου (δηλαδή η κερδοφορία) θα έχει ξεπεράσει το 15%. Μάλιστα υποστηρίζουν πως έτσι το δημόσιο θα έχει έσοδα 2 δις. Ευρώ το χρόνο! Ή οι άνθρωποι είναι παντελώς άσχετοι με ό,τι συμβαίνει στην πιάτσα – άρα και επικίνδυνοι – ή απλώς μας κοροϊδεύουν ασύστολα. Είναι δυνατόν να μην ξέρουν τα κόλπα που μεταχειρίζονται αυτού του τύπου οι όμιλοι, με τις διάφορες εταιρείες Χόλντινγκ, εταιρείες ειδικού σκοπού και άλλες, ώστε ποτέ να μην παρουσιάζουν κερδοφορία που δεν τους συμφέρει ή ακόμη καλύτερα, αντί για κέρδη να παρουσιάζουν ζημίες; Οποιονδήποτε ειδικό λογιστή να ρωτούσαν θα τους το είχε αναλύσει: Ο όρος αυτός – και τα υποτιθέμενα έσοδα – είναι πιο μετέωρος κι απ’ τους μετεωρίτες…
Μας κόβουν την «ανάσα»
Πέρα από όλα αυτά, ίσως το πιο σοβαρό ζήτημα είναι πως τα εκατομμύρια των κατοίκων της Αττικής χάνουν έναν από τους τελευταίους εν δυνάμει πνεύμονες πρασίνου που τους έχει απομείνει και ενώ οι ελεύθεροι χώροι της Αττικής συνεχώς λιγοστεύουν. Αρκεί να αναφέρουμε ότι πριν από 60 χρόνια ήταν χτισμένο το 17,7% του λεκανοπεδίου, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό φτάνει το 68%. Δεν είναι τυχαίο δε ότι το αστικό πράσινο στην Αθήνα μόλις που πλησιάζει τα 2 τ.μ. ανά κάτοικο, όταν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, σε μεγάλες πρωτεύουσες, κυμαίνεται από 25 μέχρι και 50 τ.μ. ανά κάτοικο. Με θλιβερό αποτέλεσμα αυτό που βιώνουμε όλοι μας: Ατμοσφαιρική ρύπανση, έλλειψη ελεύθερων χώρων και πρασίνου, ηχορύπανση, απαξίωση αγροτικής γης, αποψίλωση των δασών μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές (Πάρνηθας, Πεντέλης), αλλαγή του κλίματος μέσα και γύρω από την αστική περιοχή. Με άλλα λόγια η δημόσια υγεία μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, υποθηκεύεται καθημερινά.
Αιτία για όλα αυτά το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθήθηκε επί δεκαετίες από τις αστικές κυβερνήσεις, με τις πολιτικές της αντιπαροχής, της ανεξέλεγκτης οικοδομικής δραστηριότητας και της εμπορευματοποίησης ακόμη και του δασικού πλούτου, προκειμένου κάποιοι να βγάλουν κέρδη με ουρά. Ένα μοντέλο το οποίο ενστερνίζεται με ακόμη μεγαλύτερη συνέπεια η σημερινή μνημονιακή συγκυβέρνηση.
Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, η Αθήνα, μία πόλη που στεγάζει το μισό πληθυσμό της χώρας, μία πόλη που θυσίασε 1,23 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο στο βωμό της «μεγάλη ιδέας» των Ολυμπιακών Αγώνων δεν δικαιούται κανείς να της στερεί το δικαίωμα να το αναπληρώσει με τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου στο Ελληνικό. Οι Αθηναίοι δεν έχουν πλέον την πολυτέλεια να θυσιάσουν τον τελευταίο μεγάλο ελεύθερο δημόσιο χώρο, ο οποίος αποτελεί την τελευταία ευκαιρία τους να μπορέσουν σε λίγα χρόνια να αναπνεύσουν.
Με το ξεπούλημα του Ελληνικού το Μητροπολιτικό Πάρκο από τα 6.500 περίπου στρ. περιορίζεται στα 2.000 στρ., ή 1.500, σύμφωνα με δημοσίευμα της “Καθημερινής”, από τα οποία μόνο το 75% θα είναι καθαρό πράσινο. Αλλά ακόμη κι έτσι κανείς δεν μπορεί να πιστέψει τις σχετικές δεσμεύσεις του ιδιωτικού ομίλου, όταν ταυτόχρονα θέλει να δημιουργήσει εκεί ένα νέο «ελ ντοράντο» για κάθε λογής κερδοσκόπους. Πολύ περισσότερο όταν οι νόμοι που προηγήθηκαν προβλέπουν ότι η συνολική επιτρεπόμενη δόμηση μπορεί να διαμορφωθεί στα 3 εκατ. τ.μ. Το πολύ πολύ να δημιουργηθούν κάποιες μεγάλες πρασιές για να είναι πιο ευχάριστο το περιβάλλον στα καζίνο, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα και στις βίλες που θα δημιουργηθούν. Ακόμη κι αν δημιουργηθούν κάποιες νησίδες με υψηλό πράσινο, δεν είναι καθόλου σίγουρο πως ο εξουθενωμένος από τις μνημονιακές πολιτικές λαός δεν θα πληρώνει από πάνω και εισιτήριο για να τις απολαύσει. Το έργο αυτό, άλλωστε, το έχουμε ξαναδεί.
Ούτε βέβαια μπορεί κανείς να πιστέψει το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης, του επενδυτή και των υποστηρικτών του εγχειρήματος ότι αυτό θα φέρει μεγάλη οικονομική ευμάρεια στην περιοχή και χιλιάδες θέσεις εργασίας, χωρίς να διευκρινίζουν τι είδους θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν και υπό ποιες συνθήκες. Το κρύβουν επιμελώς επειδή όλοι ξέρουμε πως μιλάνε για θέσεις εργασίας με πενιχρές απολαβές των 400 ευρώ και υπό μεσαιωνικές συνθήκες απασχόλησης, σαν αυτές που φρόντισαν να επιβάλλουν τα αλλεπάλληλα μνημόνια για να έρθει υποτίθεται η …ανάπτυξη!
Για όλους αυτούς τους λόγους και επειδή το έγκλημα που συντελείται στο Ελληνικό δεν είναι μόνο ένα τοπικό ζήτημα, αλλά υπερτοπικό, που αφορά όλο το Λεκανοπέδιο, όλη τη χώρα – άλλωστε δεν είναι η μόνη πολύτιμη δημόσια έκταση που πρόκειται να βγει «στο σφυρί» - πρέπει να μας βρει όλους αντιμέτωπους, σε ένα ευρύ μέτωπο, δίχως μικροκομματικούς υπολογισμούς και μεμψιμοιρίες. Και επειδή θεωρούμε πως η ενότητα και η συγκέντρωση των δυνάμεων μπροστά σ’ αυτόν τον στόχο είναι αδήριτη ανάγκη, δεν μπορούμε να μην εκφράσουμε την εύλογη απορία μας για τη στάση που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια η ηγεσία του ΚΚΕ στο συγκεκριμένο δήμο, που βρίσκεται στο «μάτι του κυκλώνα». Πώς είναι δυνατόν να μην αντιλαμβάνεται ότι με την πολιτική του απομονωτισμού, της διάσπασης των δυνάμεων και της παπικής αναζήτησης «καθαρότητας» θέσεων και προτάσεων, όχι μόνο βλάπτει τον κοινό στόχο και το συμφέρον του λαού για τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου, αλλά, αντίθετα, αλείφει βούτυρο στο ψωμί όσων τον επιβουλεύονται, παρά τους αγωνιστικούς τουφεκισμούς στον αέρα;
πηγή: ergatikosagwnas.gr
Το κορυφαίο, ίσως, γεγονός αυτής της αδίστακτης διαδικασίας πλειστηριασμού και λεηλασίας της δημόσιας περιουσίας, αποτελεί το ξεπούλημα των 6.240 στρεμμάτων του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού, στην οποία περιλαμβάνεται το γκολφ της Γλυφάδας και το παραλιακό μέτωπο, μήκους 3 χιλιομέτρων, του Αγίου Κοσμά. Μια λεηλασία που βάζει την ταφόπλακα στο όνειρο των πέντε εκατομμυρίων κατοίκων του Λεκανοπεδίου Αττικής για τη δημιουργία εκεί ενός Μητροπολιτικού Πάρκου και που άνετα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα τεράστιο περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό σκάνδαλο.
Σύντομο ιστορικό
Οι σχεδιασμοί «αξιοποίησης» της έκτασης αυτής δεν είναι βέβαια καινούργιοι. Έχουν ξεκινήσει από το 1998, αλλά μετά τη μεταφορά του αεροδρομίου στα Σπάτα το 2001, έγιναν πιο συγκεκριμένοι. Ο λόγος είναι προφανής: Η δημόσια αυτή έκταση που θεωρείται ως το μεγαλύτερο και ίσως το καλύτερο φιλέτο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ήταν αδύνατο να μην μπει στο στόχαστρο ξένων και ντόπιων επιχειρηματικών ομίλων που έβλεπαν σ’ αυτό την ευκαιρία μεγιστοποίησης των κερδών τους.
Θυμίζουμε ότι τη δεκαετία του ’90 το ξεπούλημα τμήματος της έκτασης του Ελληνικού σε ιδιώτες ήταν μια από τις περιβόητες προτάσεις Σπράου για τον περιορισμό των κρατικών ελλειμμάτων. Λίγο αργότερα, επί κυβέρνησης και πάλι ΠΑΣΟΚ, το Ελληνικό διαφημιζόταν ως το μεγαλύτερο πάρκο της Ευρώπης, όμως παράλληλα προβλεπόταν και η δημιουργία «κάποιων» κτιρίων για την κάλυψη των εξόδων δημιουργίας του. Αυτό το «κάποιων», που δεν ήταν άλλο παρά το «άλλοθι» εμπορευματοποίησης της έκτασης, έλαβε σάρκα και οστά το 2003. Τότε η κυβέρνηση Σημίτη προώθησε τη διενέργεια Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών, με βασικό όρο την πρόβλεψη οικοπεδοποίησης 1.000 στρεμμάτων και «φύτευσης» αρκετών άλλων εμπορικών χρήσεων. Ο ίδιος περίπου σχεδιασμός επανήλθε, μετά από λιγόχρονη διακοπή, και το 2007 επί κυβέρνησης ΝΔ και υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, το γνωστό για τις νεοφιλελεύθερες απόψεις του Γ. Σουφλιά (είναι, άλλωστε, ο ίδιος που υπέγραψε τις περιβόητες «συμβάσεις παραχώρησης» των αυτοκινητοδρόμων, με τα πανάκριβα διόδια για τους οδηγούς και τα σίγουρα κέρδη για τους μεγαλοεργολάβους).
Το 2009 και 2010, επί νέας κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ επανήλθε η «ιδέα Σπράου», περί πώλησης της έκτασης του Ελληνικού για την κάλυψη των ελλειμμάτων. Μάλιστα ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου προξένευε την έκταση σε όμιλο του Εμίρη του Κατάρ. Ένα προξενιό, όμως, που ναυάγησε.
Η έκταση πέρασε τελικά με νόμο στο περιβόητο ταμείο Ταμείο Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας του Δημοσίου ( ΤΑΙΠΕΔ), που ανέλαβε εργολαβικά να βγάλει «στο σφυρί» όλη τη δημόσια περιουσία, όλα τα «ασημικά» του κράτους. Παράλληλα θεσπίστηκαν μια σειρά νόμοι που δίνουν τη χαριστική βολή σε έναν από τους τελευταίους αδόμητους χώρους της Αττικής, καθώς θεσπίζουν όρους δόμησης της έκτασης, προκειμένου να διευκολυνθεί το ξεπούλημά της στους υποψήφιους επενδυτές. Μεταξύ άλλων προβλέπονται ακόμη και …ουρανοξύστες, καζίνο, εμπορικά κέντρα, μαρίνες, κτίρια και ξενοδοχεία πάνω στον αιγιαλό, αλλά και οικοπεδοποίηση μέρους της έκτασης με συντελεστές δόμησης ικανούς για να κατασκευαστεί μια ολόκληρη νέα πόλη 20.000 κατοίκων τουλάχιστον (ν. 4062/2012 και μια σειρά άλλοι)!
Τέλος, το 2012 ξεκίνησε η διαγωνιστική διαδικασία για τον υποψήφιο επενδυτή. Σ’ αυτή τη διαδικασία αρχικά συμμετείχαν τέσσερις όμιλοι, αλλά μετά από διάφορα μαγειρέματα (έχουν γραφεί άλλωστε αρκετά για το θέμα αυτό) απέμεινε μόνο ο εξής ένας: ο όμιλος Λάτση, μέσω της κοινοπραξίας που αποτελούν η Lamda Development με Κινέζους (Fosun) και Άραβες επενδυτές (το fund του Άμπου Ντάμπι, Al Maabar).
Όλο αυτό το διάστημα και ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες η κοινή γνώμη έχει βομβαρδιστεί – και εξακολουθεί – με «βαθυστόχαστα» κατευθυνόμενα άρθρα και ρεπορτάζ από έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα προπαγάνδισης της λεγόμενης «αξιοποίησης» της έκτασης, που παρουσιάζεται περίπου ως «κρανίου τόπος» μετά την εγκατάλειψη του αεροδρομίου. Όχι βέβαια αξιοποίησης σε όφελος του λαού, αλλά σε όφελος των κερδοσκόπων επενδυτών, που ούτε λίγο ούτε πολύ θα φτιάξουν εκεί τον επί γης παράδεισο. Το άσχημο όμως είναι πως εκεί θα επιτρέπεται η είσοδος μόνο σε φραγκάτους … «αγγέλους»! Και πως το μεγάλο φαγοπότι της ημεδαπής «Ριβιέρας» θα το γεύονται μόνο όσοι και την αυθεντική. Όλοι οι υπόλοιποι – οι πολλοί – ίσως να απολαύσουν μερικούς μισθούς πείνας των 400 ευρώ. Η κατευθυνόμενη μάλιστα παραπληροφόρηση έφτασε στο σημείο να στέλνει εκατοντάδες, σχεδόν πανομοιότυπα, e-mail με απίθανες κατηγορίες σε όσους αντιδρούν σ’ αυτό το μεγάλο ξεπούλημα, το οποίο παρουσιάζεται ως ευλογία…
Οικονομικό σκάνδαλο
Στα τέλη Μάρτη η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ ανακοίνωσε …επιτέλους περιχαρής ότι η μοναδική υποψήφια Lamda Development ανταποκρίθηκε στο αίτημα του Διοικητικού του Συμβουλίου για βελτίωση της αρχικής της προσφοράς και κατέθεσε βελτιωμένη προσφορά ύψους 915 εκατ. Ευρώ (25% παραπάνω από την αρχική). Σύμφωνα με τη βελτιωμένη προσφορά, το 33% του ποσού αυτού (300 εκατ. Ευρώ) θα καταβληθεί άμεσα με την ολοκλήρωση της συμφωνίας και το υπόλοιπο εντός 10 ετών! Έναντι του τιμήματος αυτού παραχωρείται το 100% των μετοχών της Ελληνικό Α.Ε. και συγκεκριμένα παραχωρείται η πλήρης ιδιοκτησία του 30% περίπου της έκτασης (1.800 στρέμματα), ενώ η υπόλοιπη έκταση παραχωρείται για εκμετάλλευση για 99 ολόκληρα χρόνια!
Αξίζει να σημειώσουμε ωστόσο ότι καθώς θα δοθούν 300 εκατ. ευρώ μπροστά και το υπόλοιπο τίμημα των 615 εκατ. ευρώ θα καταβληθεί σε βάση δεκαετίας, σε παρούσες τιμές και με βάση το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου, το τίμημα είναι κατ’ άλλους οικονομολόγους 677 εκατ. Ευρώ και κατ’ άλλους 700 εκατ. ευρώ.
Με έναν απλό υπολογισμό η εταιρεία, δηλαδή, αγοράζει από το ελληνικό δημόσιο στην εντυπωσιακά χαμηλή τιμή των 147.437 ευρώ το στρέμμα το πολύ, δηλαδή στην τιμή των 147 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο το καλύτερο «φιλέτο» γης της Ευρώπης! Κι όλα αυτά όταν προ κρίσης η τιμή του υπολογιζόταν σε πάνω από 20 δις. Ευρώ. Κι όταν ακόμη και το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών είχε εκτιμήσει την αξία του σε 5 δισ. ευρώ το 2008 και σε 1,27 δισ. ευρώ το 2013.
Βέβαια η κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ επικαλείται την εκτίμηση της αξίας του Ελληνικού από τον ανεξάρτητο αποτιμητή, την American appraisal, που την συρρικνώνει μεταξύ 577 εκατ. και 704 εκατ. Ευρώ. Αλλά βέβαια ξέρουμε πόσο αντικειμενικοί είναι όλοι αυτοί οι δήθεν ανεξάρτητοι εκτιμητές, σύμβουλοι και παρασύμβουλοι, όπως η Goldman Sacs και άλλοι, όπως οι «ανεξάρτητοι» επιβλέποντας στα Δημόσια Έργα, που μόνο το δημόσιο συμφέρον δεν εξυπηρετούν. Απλά εκπληρώνουν τις επιθυμίες όποιου τους πληρώνει αδρά κάθε φορά, αφού, άλλωστε, είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα, ούτε μπορούν να έχουν κάποιες αναστολές ως δημόσιοι οργανισμοί. Στον μόνο που πιστεύουν είναι ο «θεός» Μίδας…
Τι να τους κάνει όμως κανείς τους «ανεξάρτητους» εκτιμητές, της άλλης πλευράς του Ατλαντικού; Αρκεί, να ανατρέξει στις αγγελίες για τα ακίνητα της περιοχής, όπως για παράδειγμα στις δύο μεγαλύτερες μηχανές αναζήτησης ακινήτων στη χώρα μας, στη «Χρυσή Ευκαιρία» και στον «Spitogatos», για να καταλάβει πόσο εξευτελιστικά πουλάει το κράτος τη συγκεκριμένη ακίνητη περιουσία του: Στην περιοχή του αεροδρομίου οι τιμές πώλησης των οικοπέδων που υπάρχουν στην ιστοσελίδα της «Χρυσής Ευκαιρίας» κυμαίνονται: από 4.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο έως 889 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Στην ιστοσελίδα του «Σπιτόγατου» οι τιμές κυμαίνονται: από 3.733 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο έως 1.113 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
Αλλά ας δούμε λίγο και τη γνώμη των ειδικών: «Μ’ ένα πρόχειρο υπολογισμό, η δημιουργία χιλίων (1.000) οικοδομικών γεωτεμαχίων των τεσσάρων (4) στρεμμάτων έκαστο με συνολική δυνατότητα υπέργειας δόμησης 300 τ.μ. έκαστο σε ανάπτυξη ισογείου και ενός ορόφου, θα σήμαινε ένα τίμημα (έσοδο) της τάξεως των 10.000.000.000 ευρώ (10 δις. ). Δηλαδή, η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο ανέρχεται σε 2.500 ευρώ. Με βάση τη μέθοδο των συγκριτικών τιμών η αξία αυτή είναι αρκετά συντηρητική». Αυτό γράφει σε άρθρο του ο Αντώνιος Γ. Ζαμπέλης, ανώτατο στέλεχος της ALPHABANK, π. Γενικός Διευθυντής της Εκκλησίας της Ελλάδος, π. Διευθύνων Σύμβουλος της Εμπορικής Real Estate (http://paratiritis.gr/). Ένας άνθρωπος ο οποίος κατά τα άλλα κάθε άλλο παρά εκφράζεται κατά της «αξιοποίησης» της έκτασης.
Όπως έγινε γνωστό μάλιστα στη συνέντευξη του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, μετά τη συμφωνία, οι τιμές πώλησης των κατοικιών από τον ιδιωτικό όμιλο θα διαμορφωθούν στις 3.000 με 15.000 ευρώ το τετραγωνικό! Δηλαδή μιλάμε για τεράστια κέρδη δισεκατομμυρίων ευρώ που αναμένεται να εισπράξει ο ιδιωτικός όμιλος. Τι άλλο να προσθέσει κανείς;
Ο λαός και χάνει και πληρώνει!
Επειδή είναι όμως τόση η θρασύτητα της κυβέρνησης, στην προσπάθειά της να βαφτίσει το ψάρι-κρέας, θα πρέπει να προσθέσουμε ότι σύμφωνα με μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, μόνο η μετεγκατάσταση των δημόσιων υπηρεσιών (ΕΜΥ, ΥΠΑ, ΕΛΚΕΘΕ, αμαξοστάσιο του ΟΑΣΑ, Κοινωνικό Ιατρείο και αρκετές άλλες) για να παραδοθεί «καθαρή» η έκταση στον επενδυτή, θα στοιχίσει στο κράτος περί τα 2 με 2,5 δις. Ευρώ. Δηλαδή τρεις τουλάχιστον φορές περισσότερα από το αναμενόμενο τίμημα!
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι όχι μόνο ξεπουλάει η κυβέρνηση σε εξευτελιστικές τιμές το μεγαλύτερο και καλύτερο «φιλέτο» δημόσιας γης, λες και είναι τσιφλίκι της, αλλά θα βάλει τον ελληνικό λαό να πληρώσει κι από πάνω. Και μάλιστα στο όνομα του περιορισμού του δημόσιου χρέους! Αν όλα αυτά δεν αποτελούν ένα κραυγαλέο σκάνδαλο, τότε τι ακριβώς είναι;
Πέρα από αυτό προβλέπονται και μια σειρά φοροαπαλλαγές προς τον ιδιωτικό όμιλο, όπως άλλωστε γίνεται και για όλες τις υπόλοιπες επιχειρήσεις σε δημόσιες συμβάσεις, συμβάσεις παραχώρησης και δημόσια έργα – και με το νόμο! Δεν έχουν γίνει, όμως, γνωστοί όλοι οι όροι της συμφωνίας για να επεκταθούμε. Εκείνο, όμως, που μας έκανε εντύπωση είναι ο ισχυρισμός των εκπροσώπων του ΤΑΙΠΕΔ ότι έχει προβλεφθεί όρος σύμφωνα με τον οποίο το ελληνικό δημόσιο θα έχει ποσοστό 30% στην κερδοφορία του έργου, εάν η αποδοτικότητα του έργου (δηλαδή η κερδοφορία) θα έχει ξεπεράσει το 15%. Μάλιστα υποστηρίζουν πως έτσι το δημόσιο θα έχει έσοδα 2 δις. Ευρώ το χρόνο! Ή οι άνθρωποι είναι παντελώς άσχετοι με ό,τι συμβαίνει στην πιάτσα – άρα και επικίνδυνοι – ή απλώς μας κοροϊδεύουν ασύστολα. Είναι δυνατόν να μην ξέρουν τα κόλπα που μεταχειρίζονται αυτού του τύπου οι όμιλοι, με τις διάφορες εταιρείες Χόλντινγκ, εταιρείες ειδικού σκοπού και άλλες, ώστε ποτέ να μην παρουσιάζουν κερδοφορία που δεν τους συμφέρει ή ακόμη καλύτερα, αντί για κέρδη να παρουσιάζουν ζημίες; Οποιονδήποτε ειδικό λογιστή να ρωτούσαν θα τους το είχε αναλύσει: Ο όρος αυτός – και τα υποτιθέμενα έσοδα – είναι πιο μετέωρος κι απ’ τους μετεωρίτες…
Μας κόβουν την «ανάσα»
Πέρα από όλα αυτά, ίσως το πιο σοβαρό ζήτημα είναι πως τα εκατομμύρια των κατοίκων της Αττικής χάνουν έναν από τους τελευταίους εν δυνάμει πνεύμονες πρασίνου που τους έχει απομείνει και ενώ οι ελεύθεροι χώροι της Αττικής συνεχώς λιγοστεύουν. Αρκεί να αναφέρουμε ότι πριν από 60 χρόνια ήταν χτισμένο το 17,7% του λεκανοπεδίου, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό φτάνει το 68%. Δεν είναι τυχαίο δε ότι το αστικό πράσινο στην Αθήνα μόλις που πλησιάζει τα 2 τ.μ. ανά κάτοικο, όταν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, σε μεγάλες πρωτεύουσες, κυμαίνεται από 25 μέχρι και 50 τ.μ. ανά κάτοικο. Με θλιβερό αποτέλεσμα αυτό που βιώνουμε όλοι μας: Ατμοσφαιρική ρύπανση, έλλειψη ελεύθερων χώρων και πρασίνου, ηχορύπανση, απαξίωση αγροτικής γης, αποψίλωση των δασών μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές (Πάρνηθας, Πεντέλης), αλλαγή του κλίματος μέσα και γύρω από την αστική περιοχή. Με άλλα λόγια η δημόσια υγεία μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, υποθηκεύεται καθημερινά.
Αιτία για όλα αυτά το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθήθηκε επί δεκαετίες από τις αστικές κυβερνήσεις, με τις πολιτικές της αντιπαροχής, της ανεξέλεγκτης οικοδομικής δραστηριότητας και της εμπορευματοποίησης ακόμη και του δασικού πλούτου, προκειμένου κάποιοι να βγάλουν κέρδη με ουρά. Ένα μοντέλο το οποίο ενστερνίζεται με ακόμη μεγαλύτερη συνέπεια η σημερινή μνημονιακή συγκυβέρνηση.
Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, η Αθήνα, μία πόλη που στεγάζει το μισό πληθυσμό της χώρας, μία πόλη που θυσίασε 1,23 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο στο βωμό της «μεγάλη ιδέας» των Ολυμπιακών Αγώνων δεν δικαιούται κανείς να της στερεί το δικαίωμα να το αναπληρώσει με τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου στο Ελληνικό. Οι Αθηναίοι δεν έχουν πλέον την πολυτέλεια να θυσιάσουν τον τελευταίο μεγάλο ελεύθερο δημόσιο χώρο, ο οποίος αποτελεί την τελευταία ευκαιρία τους να μπορέσουν σε λίγα χρόνια να αναπνεύσουν.
Με το ξεπούλημα του Ελληνικού το Μητροπολιτικό Πάρκο από τα 6.500 περίπου στρ. περιορίζεται στα 2.000 στρ., ή 1.500, σύμφωνα με δημοσίευμα της “Καθημερινής”, από τα οποία μόνο το 75% θα είναι καθαρό πράσινο. Αλλά ακόμη κι έτσι κανείς δεν μπορεί να πιστέψει τις σχετικές δεσμεύσεις του ιδιωτικού ομίλου, όταν ταυτόχρονα θέλει να δημιουργήσει εκεί ένα νέο «ελ ντοράντο» για κάθε λογής κερδοσκόπους. Πολύ περισσότερο όταν οι νόμοι που προηγήθηκαν προβλέπουν ότι η συνολική επιτρεπόμενη δόμηση μπορεί να διαμορφωθεί στα 3 εκατ. τ.μ. Το πολύ πολύ να δημιουργηθούν κάποιες μεγάλες πρασιές για να είναι πιο ευχάριστο το περιβάλλον στα καζίνο, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα και στις βίλες που θα δημιουργηθούν. Ακόμη κι αν δημιουργηθούν κάποιες νησίδες με υψηλό πράσινο, δεν είναι καθόλου σίγουρο πως ο εξουθενωμένος από τις μνημονιακές πολιτικές λαός δεν θα πληρώνει από πάνω και εισιτήριο για να τις απολαύσει. Το έργο αυτό, άλλωστε, το έχουμε ξαναδεί.
Ούτε βέβαια μπορεί κανείς να πιστέψει το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης, του επενδυτή και των υποστηρικτών του εγχειρήματος ότι αυτό θα φέρει μεγάλη οικονομική ευμάρεια στην περιοχή και χιλιάδες θέσεις εργασίας, χωρίς να διευκρινίζουν τι είδους θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν και υπό ποιες συνθήκες. Το κρύβουν επιμελώς επειδή όλοι ξέρουμε πως μιλάνε για θέσεις εργασίας με πενιχρές απολαβές των 400 ευρώ και υπό μεσαιωνικές συνθήκες απασχόλησης, σαν αυτές που φρόντισαν να επιβάλλουν τα αλλεπάλληλα μνημόνια για να έρθει υποτίθεται η …ανάπτυξη!
Για όλους αυτούς τους λόγους και επειδή το έγκλημα που συντελείται στο Ελληνικό δεν είναι μόνο ένα τοπικό ζήτημα, αλλά υπερτοπικό, που αφορά όλο το Λεκανοπέδιο, όλη τη χώρα – άλλωστε δεν είναι η μόνη πολύτιμη δημόσια έκταση που πρόκειται να βγει «στο σφυρί» - πρέπει να μας βρει όλους αντιμέτωπους, σε ένα ευρύ μέτωπο, δίχως μικροκομματικούς υπολογισμούς και μεμψιμοιρίες. Και επειδή θεωρούμε πως η ενότητα και η συγκέντρωση των δυνάμεων μπροστά σ’ αυτόν τον στόχο είναι αδήριτη ανάγκη, δεν μπορούμε να μην εκφράσουμε την εύλογη απορία μας για τη στάση που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια η ηγεσία του ΚΚΕ στο συγκεκριμένο δήμο, που βρίσκεται στο «μάτι του κυκλώνα». Πώς είναι δυνατόν να μην αντιλαμβάνεται ότι με την πολιτική του απομονωτισμού, της διάσπασης των δυνάμεων και της παπικής αναζήτησης «καθαρότητας» θέσεων και προτάσεων, όχι μόνο βλάπτει τον κοινό στόχο και το συμφέρον του λαού για τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου, αλλά, αντίθετα, αλείφει βούτυρο στο ψωμί όσων τον επιβουλεύονται, παρά τους αγωνιστικούς τουφεκισμούς στον αέρα;
πηγή: ergatikosagwnas.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου